Γράφει η Κέλλη Κρητικού
Το «Πες της» δεν είναι απλά μια ανάσα ατόφιας λογοτεχνίας. Είναι φιάλη οξυγόνου, που ο αναγνώστης έχει τόσο ανάγκη και το αντιλαμβάνεται από την πρώτη κιόλας αράδα. Είναι μια νουβέλα που κρύβει μέσα της ολάκερη την Ελλάδα. Την Ελλάδα του χθες και του σήμερα. Φωτίζοντας το αύριο. Άνθρωποι της διπλανής πόρτας παρελαύνουν στις σελίδες της και δίνουν πνοή σε δεκάδες ιστορίες καθημερινής τρέλας. Ακολουθώντας τα ατελείωτα και κουραστικά δρομολόγια μιας κούριερ. Ναι, μιας γυναίκας κούριερ που προκαλεί την έκπληξη όσων τη συναντούν. Και εκείνη καταγράφει όσα περίεργα, ευτράπελα, απρόοπτα, στενάχωρα συναντά πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών που επισκέπτεται.
«Έτσι είναι η ζωή μας τώρα, μου είπε, παζλ που και να το φτιάξεις πάλι κομμάτια θα ‘ναι»
Χωρίς ρετούς. Χωρίς εξωραϊσμούς. Και χωρίς φρένο. Αφήγηση με δικό της τέμπο. Άλλοτε παραληρηματική και άλλοτε στακάτη και μετρημένη. Ανάλογα με την περίσταση. Ή το περιστατικό. Οι προτάσεις ρέουν και αναγκάζουν τον αναγνώστη να τους παραδοθεί. Γέλιο και δάκρυ εναλλάσσονται σε μια ιστορία που μοιάζει να κολυμπάει στον αφρό της θάλασσας, όμως με έναν τρόπο συγκλονιστικό κατορθώνει να αγγίξει τον βυθό της ίδιας της ζωής. Μυριάδες εικόνες προβάλλουν με καταιγιστικό ρυθμό και οικείες φυσιογνωμίες μοιράζονται τα μυστικά τους, τους καημούς τους, τις αλήθειες τους με τρομακτική ευκολία σε μια άγνωστη. Άνθρωποι που έχουν ανάγκη να επικοινωνήσουν, να εξομολογηθούν, να μοιραστούν όσα κρύβουν μέσα τους με κάποιον, και εκείνη είναι ο κατάλληλος άνθρωπος.
«Πρέπει να μάθεις να ξεχνάς. Πρέπει να μάθεις να κόβεις τα σκοινιά. Όταν κάποιος κόβει το σκοινί απ’ τη μεριά του, πρέπει να το κόβεις κι εσύ απ’ τη δικιά σου μεριά. Αλλιώς κουβαλάς ένα σκοινί που νομίζεις ότι είναι δεμένο κάπου αλλά δεν είναι δεμένο πουθενά».
Η γραφή του Χρήστου Οικονόμου είναι εκπληκτική μες στην απλότητά της. Με ένα ξεχωριστό ηχόχρωμα που καταφέρνει να προσδώσει διαφορετική διάσταση σε κάθε παράγραφο, σε κάθε σκηνή. Σμιλεύει μοναδικά την ηρωίδα του μέσα από τις αντιδράσεις της απέναντι στους ανθρώπους που συναντά και τις συζητήσεις της με τη Λένα. Ο αναγνώστης δεν μαθαίνει συγκεκριμένες πληροφορίες για εκείνη. Την μαθαίνει όμως σταδιακά. Είναι δίπλα της διαρκώς. Τη συναισθάνεται όταν παραδέχεται πως δεν ξέρει πώς έμπλεξε σε αυτή τη δουλειά. Έχει την ίδια έκφραση με εκείνη όταν συναντά τον τύπο που πιστεύει ότι για όλα φταίνε οι τεκτονικές πλάκες –«τέκτονες, τεκτονικές πλάκες, κατάλαβες πως πάει το πράμα»-, ή τον τύπο με τα βατραχοπέδιλα στη Νηρέως, ή τον νταή τύπο που καίει τα χρήματα σε ένα απόμερο χωριό της Κρήτης, ή την τύπισσα που θέλει να τηλεφωνήσει από το κινητό της για να μην την καταλάβουν.
«Κάθε μέρα παίζω κυνηγητό με πράγματα – πότε μια πιάνουν, πότε τους ξεφεύγω. με τον χρόνο. Τον χώρο. Είμαι ήδη εκεί, πριν ακόμα φύγω αποδώ. Είμαι ήδη στο αύριο, πριν τελειώσει το χθες. Ειμαι ήδη εγώ στο αύριο, πριν καλά καλά προλάβω να με καταλάβω – να με νιώσω, να με σκεφτώ στο σήμερα. Είμαι ήδη κάποια άλλη πριν προλάβω να γίνω κάποια άλλη. Αλλά ποιος θα σταθεί να κοιτάξει αυτό που είναι ήδη εκεί πριν καν φύγει από εδώ; Τ αληθινά όρια είναι αόρατα – ποιος μπορεί να τα δει;»
Και υπάρχει και αυτή η φράση. «Πες της σ’ αγαπώ πολύ και δεν θα το ξανακάνω», που διαπερνά όλες τις σελίδες και διαρκώς τριβελίζει το μυαλό. Πού οδηγεί; Γιατί είναι εκεί ξανά και ξανά; Γιατί παρεμβαίνει στην αφήγηση; Το φινάλε θα δώσει τις απαντήσεις του, απευθείας στην καρδιά του αναγνώστη.
«Μαθαίνεται η αγάπη ή όχι; Κι αν μαθαίνεις ν’ αγαπάς κάποιον γι’ αυτό που είναι, πώς μαθαίνεις να τον αγαπάς γι’ αυτό που θα γίνει;»
«Πες της». Μια νουβέλα που γεμίζει φως την ψυχή και το μυαλό.
Το βιβλίο του Χρήστου Οικονόμου “Πες της” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
Φωτογραφία από Elina Sazonova: https://www.pexels.com/el-gr/photo/2705755/
Η Κέλλη Κρητικού είναι βιβλιοκριτικός σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα