Γράφει η Γιώτα Βασιλείου
Ο Anthony Horowitz δε χρειάζεται πολλές συστάσεις. Πολύ πετυχημένος Βρετανός συγγραφέας βιβλίων μυστηρίου και σεναριογράφος τηλεοπτικών σεναρίων. Έγινε διεθνώς γνωστός αρχικά με την εφηβική σειρά κατασκοπικών μυθιστορημάτων, με κεντρικό ήρωα τον Άλεξ Ράιντερ ενώ αργότερα τον αγάπησε και το ενήλικο κοινό με τις σειρές βιβλίων με ήρωες το Σέρλοκ Χολμς και τον Τζέιμς Μποντ. «Οι φόνοι της κίσσας», ένα από τα τελευταία του βιβλία με πρωταγωνιστές τη Σούζαν Ράιλαντ (Susan Ryeland) και τον Άττικους Πιντ (Atticus Pünd), έγινε ιδιαίτερα αγαπητό παγκοσμίως.
Τόσο αυτό όσο και η συνέχειά του «Οι φόνοι του νυχτολούλουδου» είναι επηρεασμένα σε μεγάλο βαθμό από τη βασίλισσα του crime Άγκαθα Κρίστι, με το δάχτυλο να δείχνει ξεκάθαρα, προς την πλευρά των Ηρακλή Πουαρό και Μις Μαρπ. Στην Ελλάδα το «Οι φόνοι της κίσσας» σημείωσε μεγάλη επιτυχία αφού το κοινό το αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή. Αυτό που διαφοροποιεί το συγκεκριμένο βιβλίο από τα άλλα είναι η τακτική «βιβλίο μέσα στο βιβλίο». Πρόκειται δηλαδή για δυο ιστορίες που προχωράνε παράλληλα και εν τέλει διασταυρώνονται. Ο Χόροβιτς ξεδιπλώνει με περίσσια άνεση το πολύπλοκο γαϊτανάκι των υπόπτων, καθιστώντας κάθε έναν από αυτούς ικανό για έγκλημα. Πραγματικά πρόκειται για μια υπέροχη κι εντυπωσιακή whodunit ιστορία, με σφιχτοπλεγμενη πλοκή, που δεν αφήνει κενά και απορίες και την οποία θα αγαπήσουν ιδιαίτερα οι λάτρεις της Άγκαθα.
Λίγα λόγια για την υπόθεση:
Η υπεύθυνη έκδοσης Σούζαν Ράιλαντ διαβάζει το νέο χειρόγραφο του συγγραφέα Άλαν Κόνγουεϊ, με ήρωα το διάσημο ντετέκτιβ Άττικους Πιντ. Ο Κόνγουει είναι το μεγάλο όνομα του εκδοτικού και η μοναδική ελπίδα για ένα ευοίωνο μέλλον. Η υπόθεση του χειρογράφου αφορά τους ύποπτους θανάτους ενός μεγαλοκτηματία και της οικονόμου του, σε μια επαρχιακή πόλη της Αγγλίας, το 1955. Καθώς πλησίαζε στο τέλος του χειρογράφου η Σούζαν διαπιστώνει ότι λείπουν οι τελευταίες σελίδες. Κι εκτός αυτού τα νέα σκάνε σα βόμβα πολλών μεγατόνων στον εκδοτικό. Ο Άλαν Κόνγουεϊ είναι νεκρός. Κι από κείνη τη στιγμή και μετά, η Σούζαν μετατρέπεται από αναγνώστρια κι επιμελήτρια βιβλίων σε ντετέκτιβ και επιδίδεται στο κυνήγι των χαμένων σελίδων και της αλήθειας πίσω από τον αμφιλεγόμενο θάνατο του Άλαν.
«Κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί σ’ ένα καλό αστυνομικό βιβλίο. Αυτό είναι προειδοποίηση…», Σούζαν Ράιλαντ
Πρόσφατα λοιπόν, η γνωστή συνδρομητική πλατφόρμα NOVA/EON, συμπεριέλαβε στο πρόγραμμά της, την τηλεοπτική μεταφορά του δημοφιλούς βιβλίου. Ο Χόροβιτς είχε αρχικά την ιδέα για τη διασκευή των «Φόνων της κίσσας» ενώ εργαζόταν για τη σειρά Midsomer Murders. Και πράγματι, μερικά χρόνια αργότερα, το 2016, ξεκίνησε η δουλειά για την προσαρμογή του βιβλίου στις ανάγκες της μικρής οθόνης. Όντας παραγωγός μα και σεναριογράφος της σειράς, ο Horowitz κράτησε κάθε επεισόδιο πολύ κοντά στην αρχική ιστορία, χωρίς να παρεκκλίνει ιδιαίτερα από αυτή.
Η επιλογή του καστ θεωρώ ότι ήταν πολύ επιτυχημένη, με την υποψήφια για Όσκαρ Lesley Manville στο ρόλο της Σούζαν Ράιλαντ και τον Tim McMullan στο ρόλο του Άττικους Πιντ, να σέρνουν το χορό ως άλλοι Μις Μαρπλ και Ηρακλής Πουαρό αντίστοιχα. Ομοίως και το υπόλοιπο καστ υποστήριξε άψογα το διπλό ρόλο που είχε ο καθένας. Οι ερμηνείες ήταν όλες εξαιρετικές με την Μάνβιλ να δείχνει το εύρος της υποκριτικής της δεινότητας, ενώ και ο «δικός μας» Αλέξανδρος Λογοθέτης, στέκεται επάξια στο πλευρό της ως ο Ανδρέας Πατάκης, ο από χρόνια σύντροφος της Σούζαν. Εδώ να πούμε και ότι γνωστός για την αγάπη του για την Ελλάδα και ιδίως για την Κρήτη, ο Χόροβιτς δεν τσιγκουνεύτηκε τις αναφορές σε αυτή.
Η αλήθεια είναι πως η τηλεοπτική προσαρμογή δέχτηκε κάποιες μικρές τροποποιήσεις σε σχέση με τη δομή του μυθιστορήματος, αυτό όμως θεωρώ πως λειτούργησε υπέρ της παραγωγής, αφού έτσι οι δύο ιστορίες να «κούμπωσαν» σωστά η μία δίπλα στην άλλη. Η αφήγηση στο μυθιστόρημα γίνεται από την οπτική γωνία της Σούζαν, ενώ η σειρά δίνει έναν διευρυμένο ρόλο σε έναν από τους δευτερεύοντες χαρακτήρες, το συγγραφέα Άλαν Κονγουεϊ. Ο Άλαν είναι ο νεκρός της υπόθεσης και ο χαρακτήρας με τον οποίο ξεκινούν τα περισσότερα επεισόδια. Οι αναγκαστικές αυτές τηλεοπτικές αλλαγές είναι σχεδόν ανεπαίσθητες, ενώ δεν επηρεάζουν ούτε στο ελάχιστο τις ανατροπές του βιβλίου, οι οποίες μένουν ουσιαστικά αναλλοίωτες.
«Δεν υπάρχει πουθενά πιο επικίνδυνο από ένα αγγλικό χωριό», Alan Conway (Conleth Hill)
«Οι φόνοι της κίσσας» είναι σαν ένα περίτεχνο, μεσαιωνικό κουτί παζλ, με κομμάτια που αλλάζουν διαρκώς και περιμένουν εκείνο το ένα, το μοναδικό κομμάτι να μπει στη θέση του, ώστε τα υπόλοιπα να αρχίσουν να αποκαλύπτουν τα μυστικά τους. Είναι μια whodunit ιστορία που εκτυλίσσεται μέσα σε μια άλλη whodunit ιστορία. Κάποιες στιγμές η πλοκή μπορεί να μοιάζει ασύνδετη και τρελή αλλά είναι μεγάλη ικανοποίηση να βλέπεις τα κομμάτια του παζλ να «δένουν» το ένα με το άλλο.
Κι εδώ θέλω να μιλήσω για τη σκηνοθεσία της σειράς καθώς και για το μοντάζ, τα οποία, αν και όχι ειδική, τα βρήκα εξαιρετικά. Στο βιβλίο είναι ξεκάθαρο πότε διαβάζουμε για το παρόν με οδηγό τη Σούζαν και πότε διαβάζουμε τις σελίδες του βιβλίου, ακολουθώντας το δρόμο που χαράζει ο Άττικους. Στη σειρά η μείξη αυτή έχει γίνει αριστοτεχνικά και οι καταστάσεις και τα γεγονότα εισχωρούν ομαλά το ένα μέσα στο άλλο, χωρίς να «κλωτσάνε» ή έστω να ενοχλούν με κάποιον τρόπο το θεατή. Ο τρόπος με τον οποίο ο Χόροβιτς διαχειρίζεται τις δύο ιστορίες είναι η απόδειξη του ταλέντου του. Φυσικά δίνεται περισσότερη έμφαση στην ιστορία της Σούζαν, αλλά αυτό δε μειώνει την ακολουθία της επινοημένης έρευνας.
Ολοκληρώνω λέγοντάς σας πως πρόκειται για μια καλοδουλεμένη σειρά που αξιοποιεί στο έπακρο την έξυπνη κεντρική ιδέα και την πάει ακόμη πιο πέρα. Σε ένα γκρίζο τηλεοπτικό τοπίο γεμάτο με βαρετές και συνηθισμένες σειρές που δεν έχουν τίποτα ιδιαίτερο να μας πουν, «Οι φόνοι της κίσσας» είναι σα βουτιά λευκού καμβά σε μια λίμνη χρωμάτων.
Καλή διασκέδαση!
«Οι φόνοι της κίσσας» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ:
Η σειρά «Οι φόνοι της κίσσας» («Magpie Murders») προβάλλεται από το NOVA/EON
Photo credits: https://www.primevideo.com/region/eu/detail/0NUTXU7ZATNXP549FG5AQI1Z24
Photo credits: https://www.rottentomatoes.com/tv/magpie_murders/s01
Photo credits: https://www.thequint.com/entertainment/movie-reviews/magpie-murders-this-meta-whodunnit-is-a-commentary-on-the-murder-mystery-genre
Photo credits: https://www.imdb.com/title/tt13186264/
Η Γιώτα Βασιλείου είναι blogger και φανατική αναγνώστρια