Γράφει η συγγραφέας Κλαίρη Θεοδώρου
Βιβλίο ή σειρά; Σειρά ή βιβλίο; Στην προκειμένη περίπτωση μιλάμε και για τα δύο. Πριν από πέντε περίπου χρόνια έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο «Η υπέροχη φίλη μου» της Έλενα Φερράντε. Με ιντρίγκαρε από τις πρώτες σελίδες τόσο η πλοκή του βιβλίου όσο και η «μυστική» ταυτότητα της συγγραφέα. Στην αναζήτηση του αληθινού της ονόματος -το Έλενα Φερράντε είναι ψευδώνυμο- γεννήθηκε ένα σχεδόν παράλληλο σύμπαν, γεμάτο από θεωρίες συνωμοσίας, πλούσια παραφιλολογία, υποθέσεις, κουτσομπολιά και σχόλια που αμφισβητούσαν ακόμα και το φύλο της Φερράντε. Φιλόλογοι, γλωσσολόγοι, φοιτητές, κριτικοί, ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι και προγραμματιστές ανέλυσαν, συνέκριναν, μελέτησαν μέχρι τελικής πτώσης τα κείμενά της και παρόλα αυτά κανένας δεν κατέληξε με απόλυτη σιγουριά κάπου.
Όσο συναρπαστικό κι αν είναι όμως αυτό από μόνο του, δεν θα είχε καμία σημασία, αν η Φερράντε δεν είχε γράψει την Τετραλογία της Νάπολης. Ένα έργο που αδιαμφισβήτητα συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα του αιώνα που διανύουμε και που -για μένα- είναι ήδη κλασικό. Δυσαρεστήθηκα, όταν έμαθα για την ομώνυμη σειρά κι ας αποτελεί η εμπλοκή του HBO-τις περισσότερες φορές- συνώνυμο της ποιότητας. Και γι’ αυτό ίσως και απέφυγα να τη δω για αρκετό καιρό.
Έκανα λάθος. Μεγάλο λάθος. Και χαίρομαι πάρα πολύ γι’ αυτό. Διότι η συγκεκριμένη σειρά παραμένει τόσο πιστή στο κείμενο της Φεράντε που πραγματικά, παρακολουθώντας την ένιωσα σαν να ξαναδιάβαζα το βιβλίο που απόλαυσα τόσο. Την ιστορία της Έλενα Γκρέκο και της Λίλα Τσερούλλο, της «υπέροχης φίλης της»,τη συναντάμε λοιπόν πια και στη μικρή οθόνη. Ένα τηλεφώνημα, με το οποίο η ηλικιωμένη πια Έλενα ενημερώνεται για την εξαφάνιση της παιδικής της φίλης, αποτελεί το έναυσμα: για μια αναδρομή στο παρελθόν των δύο κοριτσιών σε μια φτωχογειτονιά της Νάπολης, μια συνοικία τρομαχτική, βρόμικη, απλοϊκή και παράλληλα εξαιρετικά γοητευτική. Όπως και όσοι μένουν σε αυτή: τσαγκάρηδες, θυρωροί, εργάτες, τρελές χήρες, γκάγκστερ και τοκογλύφοι. Μια ιστορία ενηλικίωσης μέσα σε έναν αρκετά προβληματικό μικρόκοσμο παράλληλα με την ιστορία μιας χώρας που βίωσε κοσμογονικές αλλαγές από τη δεκαετία του ’50 και μετά.
«Ένας ύμνος στη φιλία», διάβασα σε πολλές κριτικές. Δεν μπόρεσα να μη χαμογελάσω λοξά με τον χαρακτηρισμό αυτό… Δεν έχουν απόλυτα άδικο, η φιλία όμως εδώ παρουσιάζεται χωρίς φτιασίδια. Είναι άγρια, ορμητική, ανταγωνιστική και σκληρή, όπως συμβαίνει συχνά στην περίπτωση δύο κοριτσιών και δύο γυναικών αργότερα. Η Λίλα είναι η καλύτερη φίλη της Έλενας. Και παράλληλα η χειρότερη εχθρός της. Αγαπιούνται και μισιούνται με πάθος. Η μία ποθεί απελπισμένα αυτό που έχει η άλλη και διαμορφώνει τη ζωή της ανάλογα. Κάνουν τα πάντα για τη φιλία τους και παράλληλα τη ματώνουν, την κομματιάζουν, τη σκοτώνουν με τα ίδια τους τα χέρια.
Ολοκλήρωσα μόλις τον τρίτο κύκλο και αναμένω με αγωνία τον τέταρτο που έχει ήδη ανακοινωθεί και βασίζεται στο τελευταίο βιβλίο της τετραλογίας. Στα plus της σειράς και η εξαιρετική μουσική υπόκρουση του Μαξ Ρίχτερ.
Η τετραλογία της Έλενα Φερράντε κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
Η σειρά «Η υπέροχη φίλη μου» («My brilliant friend») προβάλλεται από το HBO
Photo by Roberto Nickson on Unsplash
Το τελευταίο μυθιστόρημα της Κλαίρης Θεοδώρου «Ο Βασιλιάς πεθαίνει τελευταίος» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός https://www.psichogios.gr/el/o-basilias-pethainei-panta-teleytaios.html
