«Φωτεινά σήματα»: Συμπτώσεις και μοίρα σε ένα γαϊτανάκι αγάπης και συγχώρεσης

Γράφει η Κέλλη Κρητικού

Μετά από δεκαπέντε χρόνια αποχής, η Dani Shapiro επιστρέφει με ένα μυθιστόρημα όπου οι συμπτώσεις έχουν τον πρώτο λόγο, καθορίζοντας τα ατομικά πεπρωμένα με τρόπο καταλυτικό. Τα «Φωτεινά σήματα» είναι ένα ταξίδι προς τη λύτρωση, την αγάπη, τη συγχώρεση και την ελπίδα, είναι ένα  μυθιστόρημα που διαθέτει σύγχρονη ματιά και λογοτεχνική πυγμή, με πλούσια πλοκή, δυνατή αφήγηση και χαρακτήρες ρεαλιστικούς που αποδίδουν στο απόλυτο τη σύγχρονη κοινωνία στο πέρασμα των δεκαετιών. Το χθες και το σήμερα πιάνονται σφιχτά και κοιτούν το αύριο μέσα από τον παραμορφωτικό φακό των λανθασμένων στιγμιαίων αποφάσεων και πράξεων, με τους ήρωες να αναμετρώνται χωρίς έλεος με τον εαυτό τους και τις επιθυμίες τους.

Η πλοκή εκτείνεται κυρίως σε τρεις διαφορετικές περιόδους και «παρακολουθεί» τη ζωή δύο οικογενειών που οι συμπτώσεις τις έδεσαν με έναν περίεργο τρόπο. Η ιστορία ξεκινάει στις 27 Αυγούστου 1985, στο Άβαλον, στην Ντιβίζιον Στριτ, όπου ζει η οικογένεια του γιατρού Μπέντζαμιν Γουίλφ. Γυρνώντας από τη διασκέδασή τους τα δύο αδέλφια της οικογένειας Γουίλφ, ο 15χρονος Τεό και η 17χρονη Σάρα με την κοπέλα που αγαπάει ο Τεό, τη Μίστι Ζίμερμαν, το αυτοκίνητό τους καρφώνεται με ταχύτητα στη βελανιδιά έξω από το σπίτι τους. Οι γονείς τους βγαίνουν έξω έντρομοι και βλέπουν τα παιδιά τους τραυματισμένα ελαφρά αλλά η Μίστι μες στο αυτοκίνητο να αιμορραγεί πολύ. Αυτό είναι το σημείο μηδέν για την οικογένειά τους. Μια στιγμή διαλύει το μέχρι πρότινος ευτυχισμένο πέπλο που τους κάλυπτε και τους αναγκάζει να πάρουν καταλυτικές αποφάσεις που θα αλλάξει την πορεία τους ζωής τους, ατομικά και συλλογικά.

Απέναντι, μετακομίζει η οικογένεια Σένκμαν, νιόπαντροι που περιμένουν τη γέννηση ενός αγοριού. Οι Σένκμαν έχουν κι αυτοί τα δικά τους μυστικά, και σύντομα, το αγοράκι τους θα ξεφύγει για να ακολουθήσει τα πάθη του, ενώ η σύζυγος και μητέρα Άλις θα προσπαθήσει να βρει την ισορροπία ανάμεσα στον ιδιαίτερο γιο της και τον όλο νεύρα σύζυγό της.

Παρελθόν, παρόν και μέλλον, ενώνονται με νήματα της μοίρας και αυτοί οι άνθρωποι θα έρθουν κοντά με έναν απροσδόκητο τρόπο. Ευτυχισμένες στιγμές, λάθη, ενοχές, μυστικά και δεσμοί αγάπης θα φτιάξουν το δικό τους υφαντό με φόντο τα αστέρια και την ανάγκη του ανθρώπου να ξεφύγει από όσα τον στοιχειώνουν και να βρει την αληθινή ευτυχία.

Στιβαρή γραφή, ρέουσα αφήγηση και συναισθηματική δύναμη που πηγάζει από τους αριστοτεχνικά χαρτογραφημένους πρωταγωνιστές. Ένα τρίπτυχο που βάζει τις βάσεις για να οικοδομηθεί μια πλοκή γροθιά στο στομάχι. Οι χρονικές εναλλαγές κατορθώνουν να αποδώσουν τις αλλαγές και τα παιχνίδια της ζωής αλλά και την επίδραση των ενοχών και της σιωπής στη ζωή των ανθρώπων, και παράλληλα να διατηρήσουν ζωντανό το ενδιαφέρον του αναγνώστη καλλιεργώντας του την ανάγκη να μάθει, να κατανοήσει, να ενώσει τα κομμάτια. Η τριτοπρόσωπη αφήγηση βοηθά ώστε η ιστορία να μην ξεφύγει σε συναισθηματικές υπερβολές αλλά μέσα από τις καταστάσεις να καταφέρει να οδηγήσει τον αναγνώστη εκεί που επιζητά. Η συγγραφέας τιθασεύει τη θύελλα της ψυχής των ηρώων της και χαλιναγωγεί την ανάγκη τους να μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη, με τρόπο ευφυή, ξεχωριστό, ευρηματικό.

Καθώς τα γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο στον χωροχρόνο αυτής της ιστορίας, προβάλλουν θέματα  που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο, που προβληματίζουν, συγκινούν και οδηγούν με έναν μοναδικό τρόπο στην προσωπική κάθαρση ήρωες και αναγνώστη. Οι χαρακτήρες που έχει δομήσει η Shapiro είναι χαρακτήρες που ακολουθούν τον αναγνώστη για μέρες. Χαρακτήρες που απλώνουν το χέρι και τον κάνουν κοινωνό στις πληγές τους, στις ενοχές τους, στις αγωνίες τους, γεννώντας του την ανάγκη να τους προστατέψει, να τους γιατρέψει, να τους βοηθήσει να βγουν από την άβυσσο του χθες και να αντικρίσουν το αύριο με λιγότερο πόνο. Είναι ήρωες που έρχονται άλλοτε κοντά και άλλοτε απομακρύνονται αλλά οι συναισθηματικοί τους δεσμοί δεν φθείρονται και βρίσκουν τον τρόπο να αναθερμανθούν όταν πια η τραγικότητα των στιγμών τους πιέζει να το πράξουν για να σωθούν.

Αγάπη, αποδοχή, θάνατος, πόνος, απώλεια, τύψεις, περιγράφουν με ρεαλισμό και καθαρότητα τις κοινωνικές επιταγές που σε κάθε δεκαετία καθορίζουν τις ζωές των ανθρώπων, αλλά και τις αξίες που τελικά έχουν την ικανότητα να οδηγήσουν στην κάθαρση και στην απαλλαγή από φόβους, άγχη, ανασφάλειες, αγωνίες, ενοχές. Η σιωπή είναι ένας δρόμος που μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή ενώ η αγάπη, η στοργή, η κατανόηση είναι η αρχή για να βρει κανείς την αληθινή ευτυχία απέναντι στις προκλήσεις και τις δυσκολίες της ζωής. Γι αυτό και όποιος ανακαλύψει την αλήθεια που στέλνουν τα «Φωτεινά σήματα» παραδίδεται αμαχητί στη γοητεία και τη θεραπευτική τους επίδραση.


Το μυθιστόρημα «Φωτεινά σήματα» της Dani Shapiro (μτφρ. Δέσποινα Γιανναρούδη) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ

Photo by Nathan Dumlao on Unsplash

Η Κέλλη Κρητικού είναι αρθρογράφος σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα
Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *