Το νέο αστυνομικό μυθιστόρημα της Ann Cleeves είναι ανατριχιαστικά γοητευτικό
Η Ann Cleeves είναι αδιαμφισβήτητα μια σπουδαία πένα. Είναι η συγγραφέας των σειρών Σέτλαντ και Βέρα Στάνχοουπ, που έχει τιμηθεί με το CWA Diamond Dagger Award, την υψηλότερη διάκριση στην αστυνομική λογοτεχνία. Το «άλπματρος» είναι το 1ο βιβλίο της σειράς «Δυο ποταμοί», και διακρίθηκε με το βραβείο Agatha Award for Best Contemporary Novel 2019 καθώς και επιλέχθηκε από το Library Journal ως ένα από τα καλύτερα αστυνομικά βιβλία της χρονιάς. Μεταφέρθηκε στη μικρή οθόνη σε σειρά 4 επεισοδίων και η τηλεοπτική του μεταφορά έλαβε εγκωμιαστικές κριτικές ως μια σύγχρονη συμπεριληπτική ιστορία, που τοποθετεί ένα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο στον πρωταγωνιστικό ρόλο του ντετέκτιβ Μάθιου Βεν.
Το «άλμπατρος» είναι ενα αστυνομικό μυθιστόρημα που ακολουθεί τον ρυθμό της εποχής, με έντονα κοινωνικά ζητήματα, δράση, ανακρίσεις, έναν ομοφυλόφιλο αστυνομικό που είναι περήφανος για τις επιλογές του, καλοδουλεμένους χαρακτήρες και πλούσια πλοκή. Ένα δυνατό, συναρπαστικό, ολοκληρωμένο μυθιστόρημα με πολλές ανατροπές, φόνο, εξαφανίσεις που προκαλούν ερωτηματικά και αμηχανία στις αρχές, αλλά και διαπροσωπικές σχέσεις που επηρεάζουν τις καταθέσεις, δεσμούς που καθορίζουν στάσεις και αποφάσεις και χαρακτήρες οικείους και ρεαλιστικούς που παρασύρουν τον αναγνώστη σε καλοδουλεμένη ιστορία με έντονο μυστήριο και ανατροπές.
Η γραφή της Cleeves δεν χρειάζεται συστάσεις. Είναι μια συγγραφέας που έχει μια πένα που μπορεί να εξελίσσεται, να αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τις απαιτήσεις της εποχής και να προσφέρει πάντα στους αναγνώστες καλογραμμένα και στιβαρά αστυνομικά μυθιστορήματα
Στο Ντέβον, ο 42χρονος ντετέκτιβ Μάθιου Βεν παρακολουθεί από απόσταση την κηδεία του πατέρα του καθώς ξέρει πως δεν είναι καλοδεχούμενος. Οι γονείς του είχαν χρόνια να του μιλήσουν, από τη μέρα που αποφάσισε να φύγει από την ευαγγελική κοινότητα «Οι αδελφοί» της οποίας εκείνοι αποτελούσαν αξιοσέβαστα μέλη. Ο Μάθιου έχει ακολουθήσει από τότε το δικό του μονοπάτι στη ζωή, παράτησε τις σπουδές του και έγινε ένας σπουδαίος ντετέκτιβ ενώ παντρεύτηκε τον άντρα της καρδιάς του τον Τζόναθαν ο οποίος είναι ο εμπνευστής του Γουντγιαρντ, ένα καταφύγιο για άτομα με ειδικές ανάγκες.
Τώρα καλείται να αρχίσει και πάλι να κινείται στα μονοπάτια της περιοχής του καθώς ένας παράξενος φόνος λαμβάνει χώρα στην παραλία. Ο Σάιμον Γουόλντεν, ένας άντρας με το τατουάζ από ένα άλμπατρος στον λαιμό του, βρίσκεται μαχαιρωμένος μέχρι θανάτου και οι έρευνες ξεκινούν καθώς κανείς δεν είδε κάτι. Ο άτυχος άντρας ήταν άστεγος και αλκοολικός αλλά το τελευταίο διάστημα είχε βρει και πάλι τον εαυτό του καθώς δύο γυναίκες, η Κάρολαϊν –της οποίας ο πλούσιος πατέρας έδωσε τα χρήματα για να δημιουργηθεί το καταφύγιο από τύψεις γιατί η γυναίκα του κρεμάστηκε- και η Γκάμπι που δουλεύουν και εκείνες στο καταφύγιο, του είχαν δώσει στέγη, τροφή και συμπαράσταση όταν έφτασε πριν καιρό στην πόλη. Ο Μάθιου μαθαίνει πως ο Σάιμον κουβαλούσε μέσα ένα μεγάλο βάρος και ενοχές που τον στοίχειωναν καθώς σε ένα ατύχημα είχε σκοτώσει ένα παιδί, αν και δεν ήταν λάθος του. Επίσης, μαθαίνει πως η 30χρονη Λούσι, κόρη του 80χρονου Μόρις Μπράντικ που πάσχει από σύνδρομο Ντάουν γύριζε καθημερινά με το λεωφορείο από το καταφύγιο σπίτι της και ο Σάιμον της έκανε πάντα παρέα, τις έδινε καραμέλες και της μιλούσε όμορφα. Οι έρευνες οδηγούν σε αδιέξοδο μέχρι που ξαφνικά η μητέρα του Ντόροθι τον καλεί στο πατρικό και του ζητάει να βοηθήσει τη φίλη της Σούζαν καθώς η κόρη της Κριστίν που έχει διανοητικές δυσκολίες, εξαφανίστηκε φεύγοντας από το καταφύγιο.
Οι δύο υποθέσεις μοιάζουν φαινομενικά άσχετες αλλά το ένστικτο του Μάθιου δεν τον αφήνει να εφησυχάσει. Νιώθει πως όλα έχουν να κάνουν με το Γουντγιαρντ και ζητάει από τον προϊστάμενό του Όλνταμ να αποχωρήσει από την υπόθεση λόγω ασυμβίβαστου, καθώς ο άντρας του είναι ο υπεύθυνος του καταφυγίου. Ο Όλνταμ δεν το δέχεται και τον αφήνει υπεύθυνο των ερευνών μαζί με τους δύο ικανότατους συναδέλφους Τζεν και Ρος. Αρχίζουν να ερευνούν το παρελθόν του Σάιμον αλλά και κάθε ένδειξη για το πού μπορεί να βρίσκεται η Κριστίν. Ο χρόνος μετράει αντίστροφα και οι αλήθειες που θα έρθουν στο φως, θα κόψουν την ανάσα.
Η γραφή της Cleeves δεν χρειάζεται συστάσεις. Είναι μια συγγραφέας που έχει μια πένα που μπορεί να εξελίσσεται, να αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τις απαιτήσεις της εποχής και να προσφέρει πάντα στους αναγνώστες καλογραμμένα και στιβαρά αστυνομικά μυθιστορήματα. Με ανακρίσεις δράση, εναλλαγές, κοινωνικά ζητήματα, έντονους διαλόγους, πλούσια αστυνομική έρευνα, αδιέξοδα που εγείρουν ερωτηματικά και λιτές περιγραφές χωρίς να αφήνει απέξω την αγάπη της για τα πουλιά. Μέσα από την πλοκή προκύπτουν πολύ δυνατά κοινωνικά ζητήματα κυρίως όσον αφορά τους άγραφους νόμους των θρησκευτικών κοινοτήτων και των ηθικών εκβιασμών που δέχονται τα μέλη τους, αλλά και το αποτρόπαιο θέμα της αποπλάνησης παιδιών με διανοητική υστέρηση από ανθρώπους που υποτίθεται ότι βρίσκονται κοντά τους για να τους παρέχουν την ευκαιρία να γίνουν ισότιμα μέλη της κοινωνίας.
Η ιστορία κινείται σε πολλές παράλληλες τροχιές και δεν επιτρέπει στον αναγνώστη να κουραστεί ή να εφησυχάσει. Οι εξελίξεις είναι χαρτογραφημένες μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια και όσα συμβαίνουν ακολουθούν τη μορφή ενός ντόμινο: ένα απλό γεγονός προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις και νέες εξελίξεις. Φαινομενικά ασύνδετες καταστάσεις μπερδεύουν τις έρευνες και δεν βοηθούν τον Μάθιου να βρει την αρχή του νήματος, αλλά η συγγραφέας ξέρει τι κάνει. Μυεί τον αναγνώστη στη νέα της σειρά και περιγράφει όσα θεωρεί απαραίτητα για να μπορέσει να καταλάβει τους άγραφους νόμους και τους κανόνες της κλειστής κοινωνίας αλλά και το παρελθόν των ηρώων.
Η Cleeves δεν αυξάνει το πλήθος των χαρακτήρων της για να τραβήξει την ιστορία της σε μάκρος. Είναι σαφές ότι έχει από το προσχέδιο αποφασίσει ποιος θα είναι ο ρόλος του κάθε ήρωα, πώς θα κινηθεί, πότε θα πει τις αλήθειες του, πότε θα αποκαλύψει τα χαρτιά του και πότε θα επικοινωνήσει μικρές λεπτομέρειες που όμως αποδεικνύονται ζωτικής σημασίας. Χρησιμοποιεί τους πρωταγωνιστές της για να προσδώσει μια πιο ανθρώπινη νότα στην ιστορία μυστηρίου που πραγματεύεται ενώ με τις εξαφανίσεις εντείνει την αγωνία και παίζει με την αδρεναλίνη του αναγνώστη. Ο Μάθιου είναι ένας ευαίσθητος άντρας, με ανασφάλειες, πληγές από τη στάση των γονιών του, ανασφάλειες για τις επιλογές του αλλά και τις ικανότητές του, αγωνίες για το αν είναι αρκετός για τον σύντροφό του. Αλλά και η Τζεν, η συνάδελφός του, προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στο επάγγελμά της και στον ρόλο της μητέρας χωρίς να τα καταφέρνει απόλυτα. Δυνατό δίδυμο είναι σίγουρα και η Κάρολαϊν με τον πατέρα της, και μοιράζονται μια έντονη στιχομυθία με ένταση, πόνο αλλά και αγάπη που μένουν στον αναγνώστη. Η πλειονότητα των χαρακτήρων έχουν εύθραυστη ψυχολογία και αυτό βοηθά ώστε να μη αισθάνεται ο αναγνώστης τη σιγουριά πως είναι τελικά αυτοί που φαίνονται καθώς η ιστορία εξελίσσεται.
Το «αλμπατρος» είναι ένα σαρωτικό μυθιστόρημα, μια πυρετική αστυνομική υπόθεση που παλεύει με τη λογική και το συναίσθημα υπό την απειλητική σκιά ενός αδίστακτου δολοφόνου.
Κέλλη Κρητικού
Το «άλμαπτρος» της Ann Cleeves κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
Photo by Torsten Dederichs on Unsplash
Η Κέλλη Κρητικού είναι βιβλιοκριτικός και αρθρογράφος σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα
