Γράφει η Κέλλη Κρητικού
Η «Σχολή για Γερμανίδες νύφες» ανοίγει τις πόρτες της και αποκαλύπτει μια συναρπαστική ιστορία υπό τη ναζιστική κυριαρχία. Τρεις κοπέλες, η Χάνα, η Κλάρα και η Τίλντε, έρχονται αντιμέτωπες με τις επιταγές της κοινωνίας και αναγκάζονται να υποταχθούν στα θέλω των άλλων και να ακολουθήσουν πειθήνια τις εντολές που τους δίνονται για να επιβιώσουν. Επιθυμίες και όνειρα χάνονται μες στη δίνη του πολέμου και η επέλαση του Χίλτερ δίνει τον ρυθμό για τις καταιγιστικές εξελιξεις στη ζωή τους. Η δυνατή γραφή, οι ιστορικές αναφορές, το κοινωνικοπολιτικό σκηνικό και οι καταιγιστικές εξελίξεις, συνθέτουν ένα μυθιστόρημα που γυρίζει πίσω τον χρόνο και αποτυπώνει με γλαφυρότητα ανθρώπινους δεσμούς που δοκιμάστηκαν σκληρά και κατάφεραν να υπερπηδήσουν φόβους και κινδύνους και να αναδείξουν τη δύναμη της φιλίας και της προσφοράς.
Αύγουστος 1938. Δύο κοπέλες, η Χάνα και η Τίλντε διηγούνται τις παράλληλες ιστορίες τους καθώς ο Χίτλερ αρχίζει να εφαρμόζει τα μεγαλεπήβολα σχέδιά του. Η Χάνα είναι Γερμανίδα. Έχει μεγάλη λατρεία στη μητέρα της, η οποία εξασκεί την ιατρική παράνομα και με διάφορα βότανα προσπαθεί να ανακουφίσει τους πόνους των ανθρώπων. Δυστυχώς, όμως η μητέρα της βρίσκει τραγικό θάνατο σε ένα δυστύχημα και ο πατέρας της αποφασίζει να τη στείλει στο Βερολίνο στον αδελφό του Όττο και τη νύφη του Σαρλοτ που δεν έχουν δικά τους παιδιά. Η Χάνα εντυπωσιάζεται από το σπίτι των θείων της αλλά δεν ξεχνά όσα της έμαθε η μητέρα της. Ξεκινά το σχολείο και γνωρίζει την Κλάρα και γίνονται πολύ καλές φίλες. Η Κλάρα είναι και εκείνη ατίθασο πνεύμα αλλά της προτείνει να ακολουθήσει όσα της λένε οι θείοι της γιατί δυστυχώς δεν έχουν περιθώριο για αντιρρήσεις. Οι δύο κοπέλες έρχονται όμως σε σύγκρουση για τα μάτια ενός ισχυρού Γερμανού άντρα και πολυπόθητου γαμπρού, με τη Χανα να κάνει στην άκρη τη φιλία τους για χάρη του έρωτα. Μόνο που ο έρωτας δεν είναι τόσο αγνός όσο εκείνη ονειρευόταν και αναγκάζεται να αποδεχθεί τις επιλογές της και όσα αυτές συνεπάγονται.
Από την άλλη, η Τίλντε Άλτμαν, είναι μισή Εβραία και μισή Γερμανίδα. Ο πατέρας της χώρισε τη μητέρα της γιατί ήθελε να ανελιχθεί πολιτικά και κοινωνικά και έτσι η Τίλντε βρέθηκε στο Βερολίνο με τη μητέρα της να έχουν ένα μικρό μαγαζί με υφάσματα. Η νεαρή κοπέλα παραδίδει μαθήματα ραπτικής και ράβει και φορέματα. Μάλιστα, η Κλάρα είναι κρυφά μαθήτριά της καθώς έχει μεγάλο ταλέντο στο ράψιμο και φοβερή αίσθηση της μόδας. Όμως, δεν τολμά να το πεις στους δικούς της καθώς προορισμός της είναι να παντρευτεί κάποιον Γερμανό αξιωματούχο και να γίνει μια σωστή σύζυγος. Η Τίλντε γνωρίζει έναν Πολωνό κατασκευαστή μουσικών οργάνων, τον Σάμουελ, και ερωτεύονται. Η μητέρα της λαμβάνει την απαραίτητη βίζα για να φύγει Αμερική καθώς υπάρχει εκεί ένας θείος της αλλά δεν καταφέρνει να βγάλει τα αντίστοιχα χαρτιά για την κόρη της. Η Τίλντε αποφασίζει τότε να παντρευτεί τον Σάμουελ και να μείνει κοντά του, πείθει τη μητέρα της να φύγει και υπόσχεται να βρει τρόπο να την ακολουθήσει. Τη νύχτα των Κρυστάλλων οι γονείς και η αδελφή του Σάμουελ συλλαμβάνονται και εκείνος βρίσκει καταφύγιο στο σπίτι της καλής του. Όμως οι μέρες περνούν και το γεγονός ότι βρίσκεται μακριά από τους δικούς του δεν τον αφήνει να ηρεμήσει. Αποφασίζει να πάει να τους βρει και αφήνει πίσω του την έγκυο Τίλντε μόνη της.
Τα μαθήματα στη Σχολή για Γερμανίδες νύφες θα φέρει κοντά αυτές τις κοπέλες και θα τις ενώσει με μυστικά, φόβους, ανασφάλειες, αγάπη και θα τις οδηγήσει σε πράξεις που εκπορεύονται από την αγάπη και την πίστη στις αξίες της ζωής.
Η συγγραφέας υιοθετεί την πρωτοπρόσωπη αφήγηση για τις δύο ηρωίδες της και αυτή η υποκειμενική εξιστόρηση των γεγονότων δημιουργεί αμέσως μια συναισθηματική σχέση με τον αναγνώστη. Οι διαρκείς εναλλαγές μεταξύ των δύο πρωταγωνιστριών με τις διαφορετικές καταβολές, οι ωραίοι διάλογοι, η ατμόσφαιρα, οι γρήγορες εξελίξεις και η λιτή πρόζα δημιουργούν το κατάλληλο έδαφος ώστε να γίνει ο αναγνώστης ένα με την ιστορία και να συνεχίζει να διαβάζει μέχρι το τέλος. Η συγγραφέας ισορροπεί επιδέξια ανάμεσα στη μυθοπλασία και στην ιστορική πραγματικότητα, χωρίς να αναλώνεται σε πλήθος περιττών πληροφοριών. Αντιθέτως, αφήνει τις πρωταγωνίστριές της να αναδείξουν τα γεγονότα που καθόρισαν τις ζωές τους, να αποκαλύψουν τις συναισθηματικές τους συγκρούσεις και να προβάλλουν τα διαρκή διλήμματα που αντιμετώπισαν, χωρίς να επιβραδύνουν την πλοκή.
Οι δύο κοπέλες αφηγούνται τη ζωή τους εν έτει 1938 και μέσα από τις διηγήσεις τους προβάλλουν δύο διαφορετικοί κόσμοι. Από τη μία οι αγωνίες, οι κίνδυνοι και οι δυσκολίες μιας Εβραίας που δεν μπορεί να εμπιστευθεί κανέναν, δεν ξέρει τι την περιμένει και πρέπει να προσέχει πώς να μιλήσει και να απαντήσει ώστε να μην την ανακαλύψουν. Και από την άλλη, μια Γερμανίδα που οφείλει να υπηρετήσει τις επιταγές και τα πρέπει που ορίζει η καλή κοινωνία του Χίτλερ και να εγκαταλείψει την αγάπη της για την Ιατρική ώστε να γίνει σωστή σύζυγος και μητέρα. Η συγγραφέας έχει καταφέρει να αποδώσει όμορφα τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζει από την πλευρά της κάθε κοπέλα και να αναδείξει τη δύναμη της φιλίας, της προσφοράς, της αγάπης. Ο ρυθμός είναι γρήγορος, οι εναλλαγές συνεχείς, οι εξελίξεις δυνατές, οι καταστάσεις που ξεδιπλώνονται αναδεικνύουν για άλλη μια φορά τη διαστροφή και το έρεβος του Χίτλερ και των οπαδών του.
Η «Σχολή για Γερμανίδες νύφες» είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα που μιλάει απευθείας στην καρδιά.
Το μυθιστόρημα «Σχολή για Γερμανίδες νύφες» της Έιμι Ράνιαν (μτφρ. Νοέλα Ελιάσα) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
Photo by Jonathan Kemper on Unsplash
Η Κέλλη Κρητικού είναι αρθρογράφος και βιβλιοκριτικός σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα
