Μια αφοπλιστική συνέντευξη με τον συγγραφέα που καταφέρνει να μαγεύει εφήβους και ενήλικες με την πένα του
Ο Πολυχρόνης Κουτσάκης είναι ένας συγγραφέας που διαρκώς εκπλήσσει το αναγνωστικό κοινό. Κάθε του μυθιστόρημα, είτε απευθύνεται σε εφήβους και νέους είτε σε ενήλικες, επιτυγχάνει να κεντρίσει το ενδιαφέρον, να αποτυπώσει πλοβλήματα και παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας και μέσα από το μυστήριο και τις ευφυείς ανατροπές να περάσει ηχηρά μηνύματα.
Γι αυτό και η συζήτηση μαζί του είναι απολαυστική καθώς μιλάει με ειλικρίνεια και αμεσότητα για τις σπουδές του, την καθημαρινότητά του στην Αυστραλία, το πώς καταφέρνει να βρει τον παλμό της νέας γενίας, πώς προέκυψε η ιδέα για το νέο του βιβλίο και τι νέο ετοιμάζει για τη μικρή οθόνη.
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Σπουδάσατε σε μια από τις κορυφαίες σχολές σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια της χώρας. Τι σας σαγήνευσε στη σχολή αυτή; Τι αγαπάτε στο επάγγελμά σας;
H αλήθεια είναι πως όταν μπήκα στην σχολή ήμουν αρκετά μπερδεμένος, όπως πολλά παιδιά είναι στα 18 τους. Την επέλεξα επειδή ήταν βάσει βαθμολογίας η καλύτερη σχολή στην τότε 1η δέσμη και επειδή κάπου, συγκεχυμένα, μέσα στο μυαλό μου, με ενδιέφερε να μάθω για Τηλεπικοινωνίες. Τελικά, αγάπησα πολύ και τα Δίκτυα Υπολογιστών, στα οποία έκανα και το διδακτορικό μου αργότερα στο Πολυτεχνείο Κρήτης, και την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Πώς προέκυψε η συγγραφή μέσα από τα ηλεκτρονικά συστήματα και τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα;
Το 1995, φοιτητής στην Πάτρα, παρακολουθούσα στην τηλεόραση την ελληνική σημαία να καίγεται στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο, κατά την διάρκεια επεισοδίων. Στην τηλεοπτική εκπομπή άλλοι κατακεραύνωναν εκείνους που έκαιγαν την σημαία-σύμβολο της πατρίδας, και άλλοι τους υπερασπίζονταν, εξηγώντας πως αυτοί που το κάνουν διαμαρτύρονται ενάντια στο κράτος, όχι στην πατρίδα. Τότε σκέφτηκα πως μπορεί όλοι αυτοί, και από τις δύο «αντίπαλες» πλευρές που φαίνεται να έχουν τόσο γερά διαμορφωμένες απόψεις και πλήρεις γνώσεις επί του θέματος, να μην ξέρουν τι τους γίνεται. Μπορεί κάποιος να βρίσκεται ανάμεσα σε εκείνους που καίνε την σημαία για εντελώς προσωπικούς λόγους, που κανείς δεν μπορεί να φανταστεί – ας πούμε για να πλησιάσει κάποιον που θέλει να εκδικηθεί. Κι επειδή μου άρεσε πολύ αυτή η ιδέα, μου ήρθε μια δεύτερη: να κάτσω να γράψω ένα μυθιστόρημα βασισμένο πάνω της. Έτσι, μετά από 2 χρόνια, προέκυψε «Το κάψιμο της σημαίας», το πρώτο μου μυθιστόρημα. Στην υπόθεση του βιβλίου πρωταγωνιστεί μια παρέα φοιτητών, που δεν ήταν βέβαια η δική μου παρέα (δεν γράφω αυτοβιογραφία, μυθιστορήματα γράφω) αλλά μου ήταν πιο εύκολο να τους καταλάβω αφού ηλικιακά βρίσκονταν κι αυτοί στα είκοσί τους. Στα βιβλία μου πολύ συχνά χρησιμοποιώ την τεχνολογία ως κομμάτι της υπόθεσης, αλλά εκεί σταματάει η σύνδεση των δύο «κόσμων» μου, του ακαδημαϊκού και του συγγραφικού.
Και πώς καταφέρνετε μέχρι σήμερα να ισορροπείτε με ευελιξία ανάμεσα στην τεχνολογία και στη συγγραφή;
Με λίγο ύπνο και άφθονη καλή διάθεση, αφού οι δύο δουλειές μου, η ακαδημαϊκή και η συγγραφική, αλληλοσυμπληρώνονται και η κάθε μία με ξεκουράζει όταν με έχει κουράσει η άλλη.
Η έκδοση του πρώτου σας μυθιστορήματος έρχεται το 1998. Τι θυμάστε από εκείνη τη στιγμή που είδατε το συγγραφικό σας ντεμπούτο στις προθήκες των βιβλιοπωλείων;
Αυτό που θυμάμαι πιο έντονα ήταν το τι σήμαινε για μένα το να κρατάω το βιβλίο στα χέρια μου. Από εκείνη τη στιγμή αποφάσισα ότι θα συνέχιζα να γράφω σε όλη μου τη ζωή.
Και από εκείνη τη στιγμή ξεκινά μια μεγάλη διαδρομή που περιλαμβάνει και θεατρικά έργα και μυθιστορήματα τόσο για ενήλικες όσο και για εφήβους, με πολλές διακρίσεις και βραβεία. Αποτελούν για εσάς μια ηθική ικανοποίηση ή σας αφήνουν αδιάφορο;
Είναι μεγάλη τιμή για μένα τα βραβεία που έχω πάρει, κρατικά και άλλα, και οι κριτικές των ειδικών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.Δεν με αφήνουν καθόλου αδιάφορο. Απλώς, βάζω ακόμα πιο ψηλά την επικοινωνία με τους αναγνώστες και την αγάπη τόσο πολλών ανθρώπων εντός και εκτός Ελλάδας για τα βιβλία μου, που είναι τεράστια ικανοποίηση.
Το θέατρο έχει τη δική του ατμόσφαιρα, είναι ένας μαγικός κόσμος με μια αύρα διαφορετική και έντονη. Ποια τα συναισθήματα ενός δημιουργού όταν βλέπει στο σανίδι να ζωντανεύει η ιστορία του;
Μου δίνετε την ευκαιρία να πω ότι από πιτσιρίκι όταν πήγαινα στο θέατρο μαγευόμουν. Το συναίσθημα δεν έχει αλλάξει. Όταν βλέπω έργα μου να ανεβαίνουν σκέφτομαι πως σε μια άλλη ζωή, που θα είχε κυλήσει λίγο διαφορετικά, θα μπορούσα να ζω εξ ολοκλήρου μέσα στο θέατρο, πρωί-βράδυ. Αλλά είπαμε: σε μια άλλη ζωή.
Τα μυθιστορήματά σας «Αθηναϊκό Μπλουζ» και «BabyBlue» (εκδόσεις Πατάκη) κυκλοφόρησαν το 2017 και το 2018 ταυτόχρονα στην Ελλάδα (εκδόσεις Πατάκη), στην Αγγλία, στην Αυστραλία και στις ΗΠΑ (εκδόσεις BitterLemonPress). Πιστεύετε ότι υπάρχει η κατάλληλη υποστήριξη ώστε έργα Ελλήνων δημιουργών να μεταφράζονται και να έχουν μια δυνατή πορεία και στο εξωτερικό;
Δεν υπάρχει δυστυχώς. Η έκδοσή τους και η επιτυχία τους ήταν αποτέλεσμα μιας τεράστιας προσπάθειας δέκα χρόνων που έκανα εντελώς μόνος μου και την είχα ξεκινήσει όταν ζούσα στον Καναδά το 2006. Για να μην επαναλαμβάνομαι, έγραψα πρόσφατα ένα άρθρο στον «Αναγνώστη», στην πολύ ενδιαφέρουσα και μεγάλη συζήτηση που άνοιξε σχετικά με το γιατί οι Έλληνες συγγραφείς δεν εκδίδονται/διαβάζονται στο εξωτερικό. Εκεί περιγράφω την τρομερή περιπέτεια και δυσκολία της έκδοσης στο εξωτερικό. Όποιος θέλει μπορεί να διαβάσει το άρθρο εδώ: https://www.oanagnostis.gr/syzitisi-metafrasi-sto-exoteriko-paichnidi-gia-ligoys-toy-polychroni-koytsaki/
Αν και η εφηβική λογοτεχνία στην Ελλάδα δυστυχώς δεν υποστηρίζεται με την ίδια θέρμη από τους εκδοτικούς οίκους όπως άλλα είδη, εσείς εξακολουθείτε να δημιουργείτε δυνατά, συναρπαστικά πονήματα για εφήβους και νέους που θίγουν ευαίσθητα θέματα της ηλικίας τους και πιάνουν το σφυγμό της εποχής και των αγωνιών που τους κατακλύζουν. Πόσο δύσκολο είναι να μπείτε στη θέση τους, να ακούσετε τις ανασφάλειες και τους φόβους τους και να αποτυπώσετε στο χαρτί ιστορίες που μιλούν τη γλώσσα τους;
Καταρχάς σας ευχαριστώ πολύ για τα καλά σας λόγια. Να πω εδώ ότι και οι δύο εκδοτικοί οίκοι με τους οποίους έχω συνεργαστεί για τα εφηβικά/νεανικά μου μυθιστορήματα, οι Εκδόσεις Πατάκη και οι Εκδόσεις Καστανιώτη, κάνουν πολύ σπουδαίες προσπάθειες για προώθηση της εφηβικής λογοτεχνίας, γι’ αυτό άλλωστε τους έχω επιλέξει και με τιμούν κι εκείνοι εκδίδοντας τα βιβλία μου. Αυτό που απαντώ σε αυτή την ερώτηση όταν μιλάω σε εκδηλώσεις με εφήβους σε όλη την Ελλάδα είναι πως μου είναι εύκολο να καταλάβω τους εφήβους γιατί είμαι άντρας και οι άντρες παραμένουν μέσα τους 15-16 χρονών σε όλη τους τη ζωή. Στα κορίτσια που συναντώ στις εκδηλώσεις αυτές λέω: «κοιτάξτε τους συμμαθητές σας, εδώ δίπλα σας. Δεν θα υπάρξει περαιτέρω εξέλιξη. Μέχρι εδώ αναπτύσσεται ο ανδρικός εγκέφαλος». Πέρα από το (περίπου) αστείο, γιατί κουβαλάει σημαντικό κομμάτι αλήθειας, επειδή βρίσκομαι σε επαφή με πολλούς εφήβους μέσα από διαφορετικές ιδιότητές μου, νομίζω ότι μπορώ να πιάνω τον παλμό τους.
Θα θέλατε κάποια από τα μυθιστορήματά σας να μεταφερθούν στη μικρή οθόνη; Αν σας ζητούσατε να επιλέξετε ένα, ποιο θα ήταν αυτό;
Είμαι σε προχωρημένες συζητήσεις για να γίνει αυτό, για 3 βιβλία μου. Δυστυχώς, μέχρι να οριστικοποιηθούν οι συμφωνίες, δεν μπορώ να σας πω περισσότερα, αλλά θα χαρώ να τα πούμε μόλις οριστικοποιηθούν.
Πείτε μας δύο λόγια για το νέο βιβλίο σας, που έρχεται από τις εκδόσεις Πατάκη, με τίτλο «Η Οδύσσεια που μας κρύβουν»;
Θεωρώ πως είναι το μεγαλύτερο στοίχημα της συγγραφικής μου πορείας. Μου ήρθε αυτή η «αναρχική» ιδέα, να ξαναγράψω την Οδύσσεια του Ομήρου ως τρελή κωμωδία που όμως εκτός από το γέλιο που ήθελα να βγάζει σε κάθε σελίδα (σε κάθε παράγραφο, αν είναι δυνατόν) ήθελα το μυθιστόρημα να μιλήσει και για το πώς μια διαλυμένη οικογένεια μπορεί υπό συνθήκες να ξανασμίξει. Βλέπω τόσες οικογένειες γύρω μου να δυσκολεύονται στις επαφές γονιών και παιδιών και των γονιών μεταξύ τους, ώστε ήθελα να γράψω κάτι σχετικό και ταυτόχρονα ήθελα να κάνω τον κόσμο να γελάσει πολύ, νομίζω με όλα όσα μας έχουν συμβεί την τελευταία δεκαετία το έχουμε ανάγκη. Ταυτόχρονα, ήθελα να είναι ένα κανονικό μυθιστόρημα, που να «στέκει» λογοτεχνικά. Κατέληξε να μοιάζει με ένα δύσκολο ζογκλερικό κόλπο, με πολλές μπάλες ταυτόχρονα στον αέρα. Ελπίζω να μην έριξα καμία. Η περίληψη του βιβλίου έχει ως εξής:
Ένας μπερμπάντης σύζυγος που έχει είκοσι χρόνια να πατήσει στο σπίτι του γιατί καλοπερνάει αλλού και δεν αντέχει την γκρίνια της γυναίκας του. Θα τον έχετε ακουστά, τον λένε Οδυσσέα.
Η γυναίκα του, που δεν θέλει να τον δει ούτε ζωγραφιστό τον ακαμάτη αφού βλέπει ότι περνάει ακόμα η μπογιά της σε νεότερους και ομορφότερους. Θα την έχετε ακουστά, την λένε Πηνελόπη.
Ο γιος τους, ο Τηλέμαχος, που τα έχει χαμένα με τα καμώματα των γονιών του αλλά προσπαθεί να βγάλει άκρη με τη δική του ζωή και τον δικό του μεγάλο έρωτα διατηρώντας την ηθική του μέσα σε έναν κόσμο που μοιάζει να μην έχει κανέναν ηθικό φραγμό.
Μια οικογένεια της διπλανής πόρτας. Απλώς λίγο διαφορετική απ’ ότι μας την έχουν πλασάρει. Μια οικογένεια που πρέπει να παλέψει με θεούς και ανθρώπους για να δει αν έχει ελπίδα να επιβιώσει.
Η Οδύσσεια που μας κρύβουν.
Μουσική, τηλεοπτικές σειρές, βιβλία, θέατρο, τένις, ταξίδια. Ταξινομήστε τα με βάση τις δικές προτεραιότητες.
Βιβλία, θέατρο, τένις, μουσική, ταξίδια, τηλεοπτικές σειρές. Αλλά τώρα που αποσύρθηκε ο ΡότζερΦέντερερ και είναι σαν να έχασε το τένις το μεγαλύτερο ποσοστό της μαγείας του, στη θέση του τένις θα έβαζα το μπάσκετ.
Πόσο διαφορετική είναι η καθημερινότητά σας στην Αυστραλία; Ποια είναι τα στοιχεία που αγαπάτε στη χώρα που σας φιλοξενεί και ποια εκείνα που δεν αντέχετε στιγμή;
Προσπαθώ να διατηρώ τα ελληνικά μου ωράρια (βραδινό φαγητό και ύπνος αργά) παρόλο που είναι δύσκολο γιατί εδώ όλοι κοιμούνται και ξυπνούν πολύ νωρίς. Στην Αυστραλία αγαπώ την οργάνωσή της και τις ευκαιρίες που προσφέρει τόσο σε επίπεδο δουλειάς όσο και εκπαίδευσης των παιδιών. Αυτό που δεν αντέχω, όντας Κρητικός, είναι ότι έχω την θάλασσα μπροστά μου και διστάζω να βουτήξω γιατί υπάρχουν πάρα πολλοί κίνδυνοι στον ωκεανό. Οπότε, κολυμπάω σπάνια εδώ και ξεδίνω τα καλοκαίρια όταν έρχομαι στην Ελλάδα.
Ποια ήταν τα καλύτερα χρήματα που ξοδέψατε ποτέ ως συγγραφέας;
Πήγα ένα ταξίδι με τα χρήματα από ένα από τα κρατικά βραβεία που έχω λάβει.
Θα αντέχατε ένα 24ωρο χωρίς κινητό και χωρίς πρόσβαση στα socialmedia;
Αν είχα μαζί μου τη γυναίκα μου, τα παιδιά μου, μερικά βιβλία και ένα σημειωματάριο, εύκολα.
Ποια ερώτηση θα θέλατε να σας κάνουν, και δεν σας έχουν ρωτήσει ποτέ;
Γιατί δεν μου έχουν κάνει πρόταση οι ΜπόστονΣέλτικς να γίνω ο βασικός τους σούτινγκ γκαρντ ώστε να πάρουν τον τίτλο στο ΝΒΑ.
Πείτε μας απίθανα μέρη του σπιτιού που έχετε βιβλία γιατί πια δεν χωράνε στη βιβλιοθήκη.
Ράφια στο μπάνιο.
Καφές ή τσάι;
Χαμόμηλο με πολύ μέλι.
Το νέο μυθιστόρημα του Πολυχρόνη Κουτσάκι «Η Οδύσσεια που μας κρύβουν» αναμένεται να κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Πατάκη, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ. Το τλευταίο του εφηβικό μυθιστόρημα με τον τίτλο “Φωτιά” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
Η Κέλλη Κρητικού αρθρογραφεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα
