Μάργκαρετ Άτγουντ: «Η γραφή ενέχει άκρατη αισιοδοξία»

Γράφει η συγγραφέας Τέσυ Παπαθανασίου

Λίγες μέρες πριν είχα την τύχη να παρακολουθήσω τη δυο φορές βραβευμένη με το Booker Prize συγγραφέα Μάργκαρετ Άτγουντ, σε μια απολαυστική συζήτηση.

Προσιτή, άμεση, ακομπλεξάριστη, μα κυρίως γελαστή, μας χάρισε δυο ώρες γεμάτες χιούμορ (δεν σταματήσαμε να γελάμε κυριολεκτικά), τέχνη και το απίστευτο,  μπριόζικο πνεύμα της.

Γεμάτη από αγάπη για τον άνθρωπο και τη δημιουργία.

Οι απαντήσεις στις μακροσκελείς, σοβαρές ερωτήσεις του κυρίου Βλαβιανού, ευτυχώς ήταν κατανοητές, αυθεντικές, αστείες.

  • Όχι αγαπητέ μου, intellectual με τίποτα δεν σημαίνει καλός ή σωστός, όσες περγαμηνές κι αν έχεις.
  • Ναι η γραφή θέλει να σου αφήνει έστω ένα μικρό φως στο τέλος, είναι σαν να φωτίζεις μια σκοτεινή σπηλιά.
  • Ναι, γράφει για να εκδικηθεί αυτούς που την πείραζαν μικρή. Και όταν παίρνει κακές κριτικές φτιάχνει σύντομα καρτούν και σκοτώνει εκεί μέσα αυτούς που τις έγραψαν.
  • Γράφει με διάφορες μεθόδους, αλλά πάντα έχει τον έλεγχο του κειμένου. Μόνο τα αστυνομικά έχουν συγκεκριμένο τρόπο που, όπως έχει πει ο Πόε, είναι από το τέλος προς την αρχή.
  • Το μόνο τελετουργικό που έχει στη γραφή είναι η αναβλητικότητα, όπως όταν θες να μπεις στην παγωμένη θάλασσα, κρυώνεις, βουτάς λίγο το πόδι και τρέχεις πίσω μετανιώνοντας.
  • Αγαπάει τον Πόε και έχει διαβάσει όλο τον Σαίξπηρ. Διαβάζει γενικά πολύ, στην ερώτηση για τον Καβάφη είπε πως τον διάβασε σε μεγάλη ηλικία κι έτσι δεν κατάφερε να την επηρεάσει.
  • Όχι, δεν φοβάται τα κοινωνικά δίκτυα που μπορεί να διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις γιατί και πριν από αυτά κατά τον ίδιο τρόπο λειτουργούσε πχ το κουτσομπολιό σε ένα  μικρό χωριό.
  • Ούτε την ΑΙ φοβάται, αλλά όπως για όλα τα καινούρια πράγματα είπε χαρακτηριστικά για τις εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη ‘Let’s find out’.
  • Της αρέσει να ανακαλύπτει, για αυτό γράφει για θέματα που δεν ξέρει και όταν τελειώνει ένα βιβλίο πάλι δεν είναι βέβαιη για τίποτα.
  • Οι Καναδοί είναι φοβισμένοι ως λαός σε σχέση με την πολιτική, σε αντίθεση με τους Αμερικανούς που δεν τους περνά από το μυαλό πως μπορεί να ζήσουν σε μη δημοκρατικό πολίτευμα.
  • Όσο πιο πολύ χάος υπάρχει στην καθημερινότητα τόσο ο κόσμος ρέπει προς τους πιο αυστηρούς κανόνες και μπορεί να δεχτεί πιο σκληρά καθεστώτα.
  • Οι νέοι είναι πολύ πιο σοβαροί, όσο μεγαλώνουμε βλέπουμε τα πράγματα με περισσότερο χιούμορ.

Και φυσικά καταχειροκροτήθηκε όταν υπονόησε πόσο “ιδανική” είναι η θέση της γυναίκας στην πραγματική ζωή.

Τέλος όταν ο οικοδεσπότης της είπε ότι η γραφή και ειδικά η ποίηση (κρίνοντας από τον εαυτό του) είναι απαισιόδοξη διαδικασία, εκείνη ισχυρίστηκε με μεγάλη σιγουριά πως η γραφή ενέχει άκρατη αισιοδοξία.

‘Για παράδειγμα όταν εσύ ξεκινάς να γράφεις ένα ποίημα, του είπε,

1. Ελπίζεις πως θα το τελειώσεις

2. Ελπίζεις πως θα το εκδώσεις

3. Ελπίζεις πως θα το διαβάσει κόσμος

4. Και κυριότερο ελπίζεις πως θα τους αρέσει!’

Γραφή και αισιοδοξία, λοιπόν, είναι έννοιες  αλληλένδετες.

Λάτρεψα το χιούμορ, την απλότητα και τη διακριτικότητα με την οποία αντιμετώπισε τον συνομιλητή της, ακόμα κι όταν δεν συμφωνούσε μαζί του του έδινε πάσες για περαιτέρω συζήτηση που ο κύριος Βλαβιανός τις απέφευγε, ίσως για να μην ξεφύγει από τα χρονικά περιθώρια, αλλά πραγματικά θα είχε πολύ ενδιαφέρον να ανταπαντούσε.

Θαύμασα την όρεξη, και τη λάμψη του μυαλού της! Χωρίς τερτίπια, χωρίς φιοριτούρες, χωρίς εμμονές. Μια μεγάλη λογοτέχνης μπορεί τελικά να είναι ειλικρινής, απλή και ουσιαστική. Και δεν μπορεί παρά να είναι μια σπουδαία γυναίκα.


Τα βιβλια της Μαργκαρετ Άτγουντ κυκλοφορουν από τις εκδόσεις Ψυχογιός, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ

Photo credit: https://lithub.com/would-you-like-book-recs-from-margaret-atwood-on-your-phone/

Photo credit:https://www.protothema.gr/culture/article/1359060/margaret-atgoud-ta-prota-mou-anagnosmata-itan-ta-paramuthia-i-elliniki-muthologia-i-vivlos-kai-o-saixpir/

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *