Ο συγγραφέας του μυθιστορήματος «Αίμα στις στάχτες» μιλάει για όλα
Το «Αίμα στις στάχτες», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, είναι το συγγραφικό ντεμπούτο του συγγραφέα Χρήστου Γιαννάκενα. Αν και εργάζεται στον χώρο του βιβλίου από το 2014, ο ίδιος εξομολογείται πως το να βλέπει το βιβλίο του στις προθήκες των βιβλιοπωλείων είναι σαν όνειρο. Επιλέγει να συστηθεί στο αναγνωστικό κοινό με ένα δυνατό νουάρ καθώς πιστεύει πως «το νουάρ είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα είδη που μπορεί να ασχοληθεί κανείς» και εξηγεί τους λόγους. Άμεσος και ειλικρινής, ο Χρήστος Γιαννάκενας μιλάει για όλα σε μια άκρως απολαυστική συνέντευξη.
Ποιος είναι ο Χρήστος Γιαννάκενας; Πείτε μας μια φράση που σας χαρακτηρίζει.
Ο Χρήστος Γιαννάκενας δεν είναι παρά ένας απλός άνθρωπος που λατρεύει τα σκυλιά, διαβάζει αρκετά και, κυρίως, πίνει καφέ. Α, επίσης πού και πού γράφει ιστορίες, όμως περί αυτού περισσότερα παρακάτω.
Η σκέψη να γράψετε ένα μυθιστόρημα κλωθογύριζε καιρό στο μυαλό σας ή κάποια μέρα απλά αποφασίσατε να δοκιμάσετε τις δυνάμεις σας στη συγγραφή;
Η αλήθεια είναι πως η ιδέα του γραψίματος πάντα με ήταν στο πίσω μέρος του μυαλού μου, όμως μέχρι τα 22 πίστευα πως θα γίνω σκηνοθέτης, άντε κομίστας. Τότε ήταν που κατάλαβα πως η πραγματική απόλαυση για μένα ήταν οι στιγμές πάνω από το χαρτί ή το πληκτρολόγιο, το μοναδικό στάδιο που μπορούσα να ελέγξω και να με ικανοποιεί το αποτέλεσμα. Και κάπως έτσι ξεκίνησα να γράφω, ελπίζοντας κάποια στιγμή από το καπέλο του ταχυδακτυλουργού να βγει ένα μυθιστόρημα.
Καθώς αυτό είναι το πρώτο σας μυθιστόρημα, είχατε τον φόβο ότι η γραφή σας θα είχε επιρροές από αγαπημένους σας συγγραφείς μέχρι να ανακαλύψετε το δικό σας ύφος;
Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, δεν πιστεύω πως πρέπει να φοβόμαστε τις επιρροές μας καθαυτές – ίσα ίσα καλό είναι να τις αποδεχόμαστε. Όσο πιο γρήγορα το καταφέρουμε τόσο πιο εύκολο θα είναι να αφοσιωθούμε στη χαρά της δημιουργίας και στην απαραίτητη ενδοσκόπηση που θα κάνει την ιστορία μας πειστική.
Γιατί νουάρ; Τι σας σαγηνεύει σε αυτό το είδος; Ποιος είναι ο συγγραφέας που σας επηρέασε;
Το νουάρ είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα είδη που μπορεί να ασχοληθεί κανείς, κυρίως επειδή είναι περισσότερο μια αφηγηματική νοοτροπία που μπορεί να διεισδύσει στην κοινωνία και την ιστορία μας, καταγγέλλοντας τους προδομένους μας θεσμούς και αποδίδοντας μια αίσθηση δικαιοσύνης. Λατίνοι συγγραφείς σαν τον Τάιμπο ΙΙ και τον Μονταλμπάν το χρησιμοποίησαν για να μιλήσουν για τις διεφθαρμένες ισπανόφωνες δικτατορίες, Γάλλοι σαν τον Μασέτ και τον Φαζαρντί μέσω αυτού άσκησαν κριτική στα προδομένα όνειρα του Μάη του ‘68, ενώ Έλληνες σαν τον Μάρκαρη και τον Αζαριάδη μιλάνε για την προβληματική ελληνική πραγματικότητα. Όλοι τους ανεξαιρέτως έχουν ένα τεράστιο κοινό στοιχείο: είχαν διαβάσει Ρέιμοντ Τσάντλερ, τον πατέρα του νουάρ ντετέκτιβ με το καπέλο και την καμπαρντίνα, τον άνθρωπο που με τον σκληρό λυρισμό του έδωσε το έγκλημα ξανά στα χέρια αυτών που έχουν λόγο να το διαπράξουν.
Το«Αίμα στις στάχτες» είναι ένα νουάρ μυθιστόρημα όπου ο ρυθμός είναι κινηματογραφικός, η απαλή τζαζ αντικαθίσταται από σκληρό ροκ και η βία εμφανίζεται σταδιακά, αλλά όταν ξεσπά είναι απόλυτη και καταστροφική.
Πριν στείλετε το χειρόγραφό σας στις εκδόσεις, πόσα προσχέδια είχαν δημιουργηθεί μέχρι το τελικό κείμενο;
Η πρώτη μου προσπάθεια να γράψω το «Αίμα στις στάχτες» ουσιαστικά ξεκίνησε κάποια στιγμή μέσα στο 2019, αν και νωρίτερα πάλευα με την ιδέα και ξεκίναγα σχεδιαγράμματα που κατέληγαν συνεχώς στα σκουπίδια. Στο διάστημα της πρώτης καραντίνας δεν προχώρησα ιδιαίτερα το κείμενο, κυρίως έκανα διορθώσεις και έλεγχο, κόβοντας και ράβοντας για να ξεκαθαρίσω λίγο τις ιδέες που δεν πίστευα ότι οδηγούν κάπου. Όταν τελικά το ολοκλήρωσα το 2020, πέρασα το κείμενο από νέους ελέγχους και διορθώσεις, αλλάζοντας πράγματα μέχρι τα τέλη του 2021, έχοντας στείλει το κείμενο σε εκδότες και δουλεύοντας πάνω του για να ξεφύγω από το άγχος της αναμονής.
Όταν μάθατε ότι το βιβλίο σας θα εκδοθεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, ποια ήταν η πρώτη σας αντίδραση και ποιος ο πρώτος άνθρωπος που μοιραστήκατε την είδηση;
Θυμάμαι πως το τηλεφώνημα έγινε όσο ήμουν στη γραφείο, πως κρέμασε το σαγόνι μου και δεν το πίστευα, με αποτέλεσμα οι συνάδελφοι να ρωτήσουν τι έγινε και να είναι οι πρώτοι που το έμαθαν διά ζώσης. Ακολούθησε η οικογένειά μου από το τηλέφωνο και μερικοί αγαπημένοι φίλοι. Ευτυχώς κανείς δεν εκμεταλλεύτηκε τη χαρά μου ζητώντας κέρασμα.
Και τώρα που το βλέπετε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, ποια είναι τα συναισθήματά σας;
Εργάζομαι στον χώρο του βιβλίου από το 2014 και ομολογώ πως ήλπιζα κάποια στιγμή να δω το βιβλίο μου τοποθετημένο κάπου, όμως τώρα που έγινε πραγματικότητα δεν ξέρω πώς να το αντιμετωπίσω. Είναι σαν όνειρο.
Ο Δημήτρης Κανιάρης, ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, είναι ένας λούζερ με τραυματικό παρελθόν αλλά δαιμόνιο ένστικτο. Πώς καταλήξατε σε αυτά τα χαρακτηριστικά του ήρωά σας; Τι σας ιντρίγκαρε σε αυτό τον συνδυασμό;
Ήρωες με τραυματικό παρελθόν και δαιμόνιο ένστικτο συναντάμε συχνά στη σύγχρονη αστυνομική λογοτεχνία, όμως στις περισσότερες περιπτώσεις μιλάμε για αστυνομικούς που κινούνται στις σκιές, πράγμα που συχνά μου φαίνεται μη ρεαλιστικό. Αντίθετα, το να έχεις έναν ήρωα που δεν ανήκει απαραίτητα στην πλευρά του νόμου μπορεί να σου λύσει τα χέρια με πολλούς τρόπους. Δεν μιλάμε για επαγγελματία που κινείται επίσημα, οπότε και το ρίσκο που αναλαμβάνει είναι μεγαλύτερο και πιο προσωπικό. Επίσης ο τρόπος του είναι ανορθόδοξος και απρόβλεπτος, με αποτέλεσμα κάθε βήμα της έρευνας να αποτελεί και μια έκπληξη για τον αναγνώστη. Στην περίπτωση του Δημήτρη Κανιάρη ισχύουν όλα αυτά, όμως αυτό που ξεχωρίζει είναι η γνώση πως αποτελεί κομμάτι ενός κόσμου όπου η διαφθορά κινεί τις μαριονέτες του συστήματος και που, κάποιες φορές, χρειάζεται να βρεθεί απέναντί του κάποιος που παύει να είναι απλός παρατηρητής και αντιδρά σαν καμικάζι, δίχως να υπολογίζει τις συνέπειες.
Το «Αίμα στις στάχτες» είναι ένα μυθιστόρημα που εστιάζει περισσότερο στο ποιος είναι ο ένοχος ή στο γιατί;
Παρότι υπάρχει η αύρα μυστηρίου πίσω από την ταυτότητα ενός ενόχου στην πορεία του βιβλίου, από την πρώτη στιγμή του βιβλίου κυριαρχεί το γιατί. Γιατί η Βάσω επιλέγει να καλέσει τον Δημήτρη οκτώ χρόνια μετά; Γιατί του ζητάει να παρακολουθήσει τον φίλο της; Γιατί αυτός πρέπει να ξεδιαλύνει το κουβάρι του μυστηρίου; Ακόμα σπουδαιότερο, όμως, είναι το «γιατί ο Δημήτρης τα κάνει όλα αυτά»; Τις απαντήσεις, ασφαλώς, θα τις βρείτε στο βιβλίο.
Αν κάποιος σας ρωτούσε γιατί να διαβάσει το βιβλίο σας, τι θα απαντούσατε;
Το«Αίμα στις στάχτες» είναι ένα νουάρ μυθιστόρημα όπου ο ρυθμός είναι κινηματογραφικός, η απαλή τζαζ αντικαθίσταται από σκληρό ροκ και η βία εμφανίζεται σταδιακά, αλλά όταν ξεσπά είναι απόλυτη και καταστροφική. Σε αυτή την ιστορία ελάχιστοι είναι αθώοι και στο τέλος κανείς δεν μένει αλώβητος ή άφθαρτος, με έναν ήρωα που αρχικά μοιάζει χαμένος από χέρι, όμως στην πορεία γίνεται ο χαμένος που τα παίρνει όλα.
Τι άλλο αγαπάτε εκτός από τη συγγραφή;
Γουστάρω πραγματικά να πηγαίνω σινεμά, πράγμα που μου έλειψε εντός Covid,αλλά από το περασμένο φθινόπωρο κάνω τα πάντα για να μην το αποφύγω, ειδικά σέρνοντας μερικούς και επιλεγμένους ανθρώπους που έχουν κάθε καλή θέληση να συζητήσουμε την ταινία την επόμενη μέρα. Επίσης λατρεύω τις συζητήσεις με τους άλλους, καθώς μου αρέσει να βλέπω τα πράγματα μέσα από διαφορετικές οπτικές. Η ένοχη απόλαυσή μου όμως είναι το χιούμορ. Γιατί ένοχη; Πολύ απλό: δεν αρέσει σε όλους και το ξέρω, όμως ακάθεκτος συνεχίζω και δεν με πολυνοιάζει.
Μουσική, τηλεοπτικές σειρές, βιβλία, θέατρο, ταξίδια. Ταξινομήστε τα με βάση τις δικές προτεραιότητες.
Βιβλία (δεν μπορώ να μη διαβάζω), μουσική (παντού και πάντα), τηλεοπτικές σειρές (αλλά στον υπολογιστή), θέατρο (γιατί είμαι επιλεκτικός), ταξίδια (γιατί δεν πάω όσο συχνά θα ήθελα).
Βιβλία που ξεχωρίσατε το τελευταίο εξάμηνο;
Το τελευταίο εξάμηνο ξεχώρισα την «Οργάνωση» του Γρηγόρη Αζαριάδη, «Τα πτώματα δεν πληρώνουν» του Δημήτρη Μαμαλούκα και το «Βελούδινο γάντι» του Φεντερίκ Φαζαρντί. Στις λιγότερο πρόσφατες κυκλοφορίες θα έβαζα το «Και οι τέσσερις ήταν απαίσιοι» του Γιάννη Μόσχου, καθώς και το «Bluebird, bluebird» της Άττικα Λοκ, ένα διαμάντι που δεν έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά αλλά πρέπει να διαβαστεί απ’ όλους.
Τραγούδι που ακούτε ξανά και ξανά το τελευταίο διάστημα;
Το«Lowered» του Greg Puciatoμαζί με τη Reba Meyers. Και οι δύο αστέρια της metal σκηνής, εδώ σε πιο ροκ ρυθμούς αλλά με ξέχειλο ταλέντο. Αν όλα πάνε καλά και υπάρξει επόμενο βιβλίο, θα το δείτε στο soundtrack, κατά προτίμηση μέσα σ’ ένα αμάξι που τρέχει στην εθνική.
Πρωινός τύπος ή λάτρης της νύχτας;
Παρότι είμαι πρωινός τύπος λόγω ανάγκης, η νύχτα πάντα έχει περισσότερο ενδιαφέρον, κυρίως για τους συγγραφείς.
Το μυθιστόρημα «Αίμα στις στάχτες» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ.
Η Κέλλη Κρητικού είναι βιβλιοκριτικός και αρθρογράφος σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα
