Γράφει η Κέλλη Κρητικού
Οι γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι μια από τις πιο όμορφες αφορμές για να χαρίσετε ένα βιβλίο στους ανθρώπους που καθημερινά προσφέρουν απλόχερα γνώση, αγάπη και αγκαλιά στα παιδιά μας.
21 προτάσεις από την ελληνική και ξένη λογοτεχνία θα σας βοηθήσουν να επιλέξετε το κατάλληλο ανάγνωσμα και να δείξετε την ευγνωμοσύνη σας.
Καλές Γιορτές!
Προτάσεις Ελληνικής Λογοτεχνίας
«Το καταφύγιο των ωραίων ψυχών» Κυριάκος Αθανασιάδης, εκδόσεις Διόπτρα
Ο Κυριάκος Αθανασιάδης έχει την απαράμιλλη ικανότητα να αγγίζει την ψυχή του αναγνώστη με τρόπο λιτό, καθάριο, άμεσο, ειλικρινή, ανθρώπινο. Στο νέο του βιβλίο αγκαλιάζει με στοργή έναν πανίσχυρο δεσμό, τον δεσμό που αναπτύσσεται και ανθίζει ανάμεσα σε έναν άνθρωπο και σε έναν σκύλο. Ανάμεσα σε δύο πλάσματα που έχουν ανάγκη από αγάπη και τρυφερότητα, που αποζητούν να μοιραστούν τη μοναξιά τους και να βιώσουν το θαύμα. Το θαύμα που μπορεί να συμβεί εκεί που όλα μοιάζουν αδύνατα, που όλα μοιάζουν να οδηγούν σε αδιέξοδο. Με σύμμαχο την υπέροχη γραφή του, ο συγγραφέας μελώνει την καρδιά και ανοίγει την πόρτα στην ελπίδα και την αισιοδοξία, στην πίστη και την επιμονή, στο φως και στην αλληλεγγύη. Γιατί όλοι θέλουμε να νιώσουμε την ατμόσφαιρα που προσφέρει “Το καταφύγιο των ωραίων ψυχών”.
Αν εξαιρέσουμε το φάντασμα της γυναίκας του, που του κάνει παρέα τα βράδια γιατί δεν έπαψε ποτέ να τον αγαπά και δεν θα πάψει ποτέ να τον προσέχει, ο κύριος Ισίδωρος μένει μόνος. Είναι μεγάλος πια και δεν χρειάζεται πολλά για να περνά τις μέρες του, ούτε και θέλησε ποτέ στη ζωή του να έχει πολλά. Μόνο που, εντελώς ξαφνικά, από τη μια στιγμή στην άλλη, βρίσκεται με έναν σκύλο στα χέρια του. Έναν μεγάλο, βρόμικο, αδέσποτο σκύλο, που πάγωνε μέσα στη βροχή και το κρύο. Και συνομήλικό του, μάλιστα: είναι ζήτημα αν θα τα καταφέρει να βγάλει τον χειμώνα. Κι αυτός ο σκύλος κρύβει το όνομα μιας μικρής πόλης στο κολάρο του.
Όταν το ανακαλύψει, ο κύριος Ισίδωρος θα αποκτήσει έναν ιερό σκοπό στη ζωή του: να βρει τους ιδιοκτήτες του σκύλου, και να τους τον παραδώσει. Το πρόβλημα όμως είναι πως κανείς δεν παίρνει τον κύριο Ισίδωρο με αυτόν τον σκύλο στο όχημά του. Έτσι, πρέπει να πάνε αλλιώς. Με το ποδήλατο. Τίποτε δεν είναι αδύνατο όταν έχεις έναν ισχυρό σκοπό στη ζωή σου, έτσι δεν είναι; Τουλάχιστον αυτό πιστεύει ο κύριος Ισίδωρος. Ακόμη και αν ο σκύλος που βρήκες στον δρόμο σχεδόν δεν χωράει στο καλάθι του ποδηλάτου σου, που μυρίζει κρέμα και ρυζόγαλο, και αναμνήσεις — ακόμη και τότε. Και άλλωστε εκεί, στο τέρμα του δρόμου, στη μικρή εκείνη πόλη, μέσα στο δεκεμβριάτικο κρύο και τα φωτάκια των Χριστουγέννων, παρέα με ανθρώπους που δεν είχε ξαναδεί μέχρι χθες μα που τώρα αγαπά, ποιος ξέρει; Μπορεί να γίνει και κανένα θαύμα. Ή και περισσότερα.
«Η λέσχη του κακού», Πάνος Αμυράς, εκδόσεις Διόπτρα
Ο Πάνος Αμυράς έδωσε μια νέα πνοή στο αστυνομικό ιστορικό μυθιστόρημα πριν λίγα χρόνια, όταν σύστησε στο αναγνωστικό κοινό τον ήρωά του, τον Νίκο Αγραφιώτη. Η τριλογία του Κατοχής, που περιλαμβάνει τα βιβλία “Ο λιμός”, “Τα λύτρα” και “Το φιλί του Δεκέμβρη”, κατόρθωσε να συνδυάσει το μυστήριο με αληθινά γεγονότα της εποχής της Κατοχής και του επερχόμενου Εμφυλίου, και να αποτυπώσει με ακρίβεια, πιστότητα και καθαρές γραμμές τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της εποχής και τον φόβο, την ανασφάλεια, την προδοσία που παραμόνευε κάθε στιγμή για να πάρει τα ηνία και να οδηγήσει στον θάνατο. Στο νέο του βιβλίο με τίτλο “Η λέσχη του κακού”, ο συγγραφέας αποφασίζει να γυρίσει τον χρόνο ακόμα πιο πίσω και να σκιαγραφήσει σε βάθος τον ήρωά του με φόντο μια δολοφονία. Η πρώτη αποστολή του Αγραφιώτη κινείται στα σκοτεινά μονοπάτια του Νουάρ με το βλέμμα όμως πάντα στραμμένο στην Ιστορία.
Η κοσμική Αθήνα έχει μετατραπεί σε κέντρο διεθνούς κατασκοπείας ενώ οι πολεμικές ιαχές της ναζιστικής Γερμανίας αντηχούν σε όλη την Ευρώπη. Χάρη σε ένα τυχαίο γεγονός, ο νεαρός αξιωματικός της Αστυνομίας Νίκος Αγραφιώτης αναλαμβάνει την πρώτη του αποστολή. Να εξιχνιάσει τη στυγερή δολοφονία ενός πρωταθλητή πυγμαχίας. Ο Αγραφιώτης θα μπλέξει με τη σκοτεινή πλευρά της πόλης και θα περιηγηθεί στα μεγάλα σαλόνια προκειμένου να εξιχνιάσει το έγκλημα, αλλά θα διαπιστώσει ότι ο κύκλος του αίματος μόλις έχει ξεκινήσει.
Στην έρευνά του σε κακόφημα στέκια και πολυτελείς επαύλεις θα συναντήσει τζογαδόρους, μυστηριώδεις γυναίκες, πράκτορες και ανθρώπους του χρήματος σε μια Ελλάδα που ψάχνει κατεύθυνση μπροστά στη φωτιά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μαζί με μία ντίβα της τζαζ θα προσπαθήσει να ανακαλύψει την αλήθεια και θα έρθει αντιμέτωπος με το τέρας που γιγαντώνεται στα σωθικά της ανθρωπότητας. Η πρώτη αποστολή του Νίκου Αγραφιώτη.
“Στα πόδια της αιώνιας άνοιξης” Νεκταρία Αναστασιάδου, εκδόσεις Παπαδόπουλος
Η Νεκταρία Αναστασιάδου κατέκτησε το αναγνωστικό κοινό παγκοσμίως με το πρώτο της μυθιστόρημα με τον τίτλο “A recipe for Daphne”. Οι Έλληνες αναγνώστες έχουν τη χαρά να τη γνωρίσουν μέσα από τις σελίδες του νέου της βιβλίου με τίτλο “Στα πόδια της αιώνιας άνοιξης”, ενός μυθιστορήματος που πλημμυρίζει από μυρωδιές, χρώματα, υφές και μνήμες από την Πόλη του χθες. Η χρήση της πολίτικης διαλέκτου και οι γλαφυρές περιγραφές, καθώς και η έντονη προσωπικότητα της Αθηνάς, θα ταξιδέψουν τους αναγνώστες σε μια ιστορία αγάπης και έρωτα που θα τους συναρπάσει. Σε μια ιστορία που ξεκινά στο τραπέζι κάτω από τη φαγιάνς της Άνοιξης, μιας κεραμικής σύνθεσης που την αναπαριστά στον τοίχο του Μαρκίζ, εκεί που η Αθηνά έχει δώσει ένα ραντεβού. Ένα ραντεβού που θα οδηγήσει τον αναγνώστη σε μια αξέχαστη ιστορία… σε μια ιστορία για την άνοιξη που πρέπει να διατηρήσουμε μέσα μας ζωντανή.
Αυτή είναι η ιστορία της Αθηνάς, μιας ασυμβίβαστης Πολίτισσας που κοσκινίζει το παρελθόν της, σερβίρει σπιρτόζικες συμβουλές και μαγειρεύει το μέλλον της. Γεννημένη στην Κωνσταντινούπολη, έζησε τα Σεπτεμβριανά, κάμποσους αρραβώνες, τις απελάσεις του 1964 και ένα μάτσο χούντες. Τώρα είναι το 2016, η χρονιά που υποσχέθηκε, σαράντα χρόνια πριν, να συναντηθεί με τον Ραφαήλ, έναν παλιό εραστή από τον οποίο δεν έχει λάβει ποτέ νέα. Αναμένοντας το ραντεβού, η Αθηνά μπλέκεται σε δολοπλοκίες και καυγάδες, βάζει σε κίνδυνο όλες τις φιλίες της και αγωνίζεται να απελευθερωθεί από κουρασμένες προκαταλήψεις.
Ματιές στην ιστορική και σύγχρονη Πόλη πασπαλίζονται με στοχασμούς για το γέρασμα, τη μοναξιά, τον έρωτα, αλλά και την κουζίνα, σε μια λογοτεχνική εκδήλωση αγάπης προς τους ελεύθερους ανθρώπους όλου του κόσμου.
«Παλιές και νέες χώρες» Ισίδωρος Ζουργός, εκδόσεις Πατάκη
Ο Ισίδωρος Ζουργός δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Είναι ένας συγγραφέας που ερευνά σε βάθος και με πάθος κάθε φορά που αποφασίζει να γράψει ένα βιβλίο και γι αυτό κάθε του μυθιστόρημα γεννά τόσο έντονα συναισθήματα στους αναγνώστες. Στις “Παλιές και νέες χώρες” ταξιδεύει στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου και με δύο παράλληλες αφηγήσεις ξεκινά την εξιστόρηση μέχρι οι ήρωες και οι καταστάσεις να ανταμώσουν και τα ιστορικά γεγονότα και τις δυσκολίες που γεννούν οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες. Σπουδαία γραφή, στιβαροί χαρακτήρες και μια συναρπαστική πλοκή.
Στην οθωμανική Θεσσαλονίκη του 1885, ένα άνοστο αστείο, λίγα βλέμματα και κάποια παλιά μυστικά στέκονται αρκετά για να ξεκινήσει μια ερωτική σχέση ανάμεσα σ’ έναν αφελή και ονειροπόλο άνδρα και μια δυναμική γυναίκα. Στην Αθήνα βασιλεύει ο Γεώργιος Α΄, στην Ερμούπολη το εμπόριο και στη Θεσσαλονίκη η ομίχλη. Οι δυο τους θα ταξιδέψουν στην παλιά Ελλάδα και θα επιστρέψουν στη συνέχεια στους τόπους αυτούς, που χρόνια αργότερα, μέσα από το ζεστό αίμα των πολέμων, θα ονομαστούν Νέες Χώρες.
Το “Παλιές και νέες χώρες” είναι ένα μυθιστόρημα για τις γυναίκες που ασφυκτιούν από το κοινωνικό περιλαίμιο, για τους αμήχανους άνδρες και τις άφωνες υπηρέτριες στα χρόνια της μπελ επόκ, της εποχής που ονομάστηκε χαρισάμενη από τους έχοντες πλούτο και δύναμη. Είναι, επίσης, ένα μυθιστόρημα για τους παράκτιους φάρους που φωτίζουν τα σκοτάδια, για την ιερουργία του νερού και της θάλασσας, για τον Ιούλιο Βερν και τα βιβλία του, που εικονοποιούν τις αποκοτιές της φαντασίας, για το ερωτικό ανθρώπινο βλέμμα αλλά και την εξουσιαστική ματιά, για όσα, τέλος, παλιά θριαμβεύουν και για όσα νέα δεν έχουν ακόμη αρθρώσει το όνομά τους.
“Τρεις ερωτήσεις” Κλαίρη Θεοδώρου, εκδόσεις Ψυχογιός
Τρεις ερωτήσεις, όρκοι ζωής, μια χαραγμένη ταφόπλακα, σκληρές μνήμες και ένα δαχτυλίδι από τη Δρέσδη που χτίζεται μέσα στο Τείχος του Βερολίνου, δημιουργούν έναν σκοτεινό γρίφο που προκαλεί τον αναγνώστη και αποδεικνύει περίτρανα πως η Κλαίρη Θεοδώρου είναι μια από τις πιο δυνατές και πολλά υποσχόμενες φωνές της σύγχρονης ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας. Τρεις ερωτήσεις, φαινομενικά ασύνδετες μεταξύ τους. Τρεις ερωτήσεις που κρύβουν ένα μεγάλο μυστικό και στοιχειώνουν. Τρεις ερωτήσεις καταδικασμένες να μείνουν αναπάντητες. Τρεις ερωτήσεις που σηματοδοτούν την αρχή του τέλους για μια ιστορία εκδίκησης, απώλειας και πόνου που ξεκίνησε στις 13 Αυγούστου του 1961. Ο χρόνος άλλοτε μετράει αντίστροφα και άλλοτε ακολουθεί γραμμική πορεία, αποκαλύπτοντας με στακάτο ρυθμό τα γεγονότα που καθόρισαν την πορεία ζωής των ηρώων και στιγμάτισαν παιδικές ψυχές ανεξίτηλα. Ψυχές που μεγαλώνοντας προσπάθησαν να βρουν το φως, να ξεχάσουν τη φρίκη του παρελθόντος και να ελπίσουν σε ένα καλύτερο μέλλον. Μόνο που το χθες είναι αμείλικτο και η μοίρα επεμβαίνει καταλυτικά εκεί που κανείς τους δεν το περιμένει για να γκρεμίσει τα πάντα και να ξυπνήσει τα πιο νοσηρά ένστικτά τους.
Ο Μάρκους Κέλερ, επιθεωρητής του Τμήματος Ανθρωποκτονιών στο Βερολίνο, αναλαμβάνει μαζί με την καινούργια συνάδελφό του, Βανέσα Σουλτς, την εξιχνίαση μιας σειράς άγριων δολοφονιών. Όλες συνδέονται με το ζοφερό παρελθόν του Ανατολικού Βερολίνου και του Τείχους που χώρισε την πόλη και τους ανθρώπους της στα δύο. Τα θύματα θυμίζουν σπασμένες κούκλες, καθώς ο δράστης τα συνθλίβει με σφυρί, αφήνοντας όμως ανέγγιχτα τα πρόσωπά τους. Με τον ίδιο τρόπο έχουν δολοφονηθεί λίγους μήνες πριν η σύζυγος και η κόρη του Κέλερ, ενώ για το έγκλημα έχει συλληφθεί ο πεθερός του, πρώην επικεφαλής του Τμήματος Ανθρωποκτονιών. Ένα παιχνίδι με τον χρόνο ξεκινά, όπου κανείς και τίποτα δεν είναι αυτά που φαίνονται. Διπλοί πράκτορες της Στάζι, παράνομοι έρωτες, αμαρτίες γονέων που παιδεύουν τα τέκνα, θάνατος, προδοσία και οδύνη δημιουργούν ένα ασφυκτικό σκηνικό στο παρελθόν που στοιχειώνει πλέον το παρόν. Οι ένοχοι πρέπει να πληρώσουν. Και οι τρεις ερωτήσεις είναι μονάχα η αρχή. Ή το τέλος!
«Από ήλιο σε ήλιο: Αποσπερίτης» Μαίρη Κόντζογλου, εκδόσεις Μεταίχμιο
Αντλώντας έμπνευση από τη “Ματωμένη απεργία της Σερίφου” η συγγραφέας Μαίρη Κόντζογλου, χώθηκε στα σοκάκια του νησιού, αναζήτησε με πάθος πληροφορίες και μαρτυρίες, αφουγκράστηκε τις σιωπές του τόπου, αναβίωσε ήθη και έθιμα μιας ολάκερης εποχής, και αποτύπωσε στο χαρτί μια διλογία που μαγνητίζει αμέσως τον αναγνώστη. Στο πρώτο βιβλίο, η συγγραφέας δίνει ζωή στους ήρωές της, περιγράφει σε βάθος τον χαρακτήρα και τον ψυχισμό τους και στήνει το σκηνικό της ώστε να ανοίξει με αποφασιστικότητα την πόρτα στο χθες και να βοηθήσει τον αναγνώστη να κατανοήσει τι προηγήθηκε και τι συνέβη τότε. Με γλαφυρές περιγραφές και άρωμα νησιού να διαποτίζει τις σελίδες, το “Από ήλιο σε ήλιο” συναρπάζει από την πρώτη αράδα.
Σέριφος, τέλη 19ου αιώνα. Ο Περσέας Κονόμος σκοτώνεται δουλεύοντας σε μια γαλαρία και ο φιλόδοξος Δρακούλης, δεξί χέρι του Εμίλ Γκρόμαν, αφεντικού των μεταλλείων αλλά και του νησιού, με απειλές, τιμωρίες και βία, απομακρύνει από πάνω τους όλες τις κατηγορίες για ελλιπή μέτρα ασφαλείας. Η χήρα του Κονόμου, φοβούμενη μήπως ο γιος της κάποτε ζητήσει εκδίκηση, δεν θα του αποκαλύψει ποιον θεωρεί υπεύθυνο και έτσι δεν θα μπορέσει να τον αποτρέψει, μεγαλώνοντας, να πιάσει δουλειά στα μεταλλεία. Εκεί, εμπνευσμένος από τον φλογερό επαναστάτη Κώνσταντη Σπέρα, θα προσπαθήσει να αφυπνίσει τους συμπατριώτες και συναδέρφους του να απαιτήσουν επιτέλους τα δικαιώματά τους. Την ίδια εποχή θα γνωριστεί με το μοναδικό κορίτσι του νησιού που ούτε τα μάτια του δεν θα ’πρεπε να σηκώσει πάνω της.
Ένας δυνατός έρωτας, ενάντια σε όλες τις συμβάσεις της κοινωνίας, του τόπου και της εποχής, θα προκύψει στο σιδερένιο νησί.
“Το εκμαγείο” Φραντζέσκα Μάνγγελ, εκδόσεις Μίνωας
Ο πόνος της απώλειας, η μουσική και ένα πλάσμα απόκοσμο και γεμάτο τρυφερότητα, ενώνονται με απίστευτη δεξιοτεχνία από την Φραντζέσκα Μάνγγελ, πλάθονται με την απλότητα και την αμεσότητα της γραφής της και αποδίδουν τα συναισθήματα των ηρώων της σε ένα “Εκμαγείο” που καθηλώνει όποιον το αντικρίζει. Φράσεις που κεντρίζουν την ψυχή και καταστάσεις που σοκάρουν γίνονται ένα κράμα και οι χαρακτήρες βρίσκονται ξαφνικά σε μια δίνη που δεν τους επιτρέπει να ζήσουν όπως θέλουν, όπως επιθυμούν, όπως ονειρεύονται. Το μίσος και η ζήλεια παίρνουν τα ηνία και προκαλούν την καλοσύνη και την αγνότητα της αγάπης, και ο αγώνας φαίνεται άνισος. Ή μήπως η Μοίρα δεν έχει πει ακόμα την τελευταία λέξη;
Στην Αθεάτη τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Πέτρινες σκάλες οδηγούν στα βάθη των βουνών, ο άνεμος ψιθυρίζει μυστικά, οι άνθρωποι ζουν πίσω από μάσκες. Η Αλθαία θεραπεύει στο μαγαζί με τα βότανα, η Ακριβή καταδυναστεύει μια ολόκληρη οικογένεια και δύο κορίτσια, σαν αντίθετοι πόλοι, έλκουν μίση κι απωθημένα. Ο ερχομός της ξένης γυναίκας στο μικρό ορεινό χωριό, ανώδυνος κι αδιάφορος στην αρχή, εκκινεί μία αλυσίδα γεγονότων που θα ανατρέψουν τα πάντα στις ζωές τους. Η μουσική και η λήθη θα ξεκινήσουν έναν σιωπηλό χορό και θα φέρουν στην επιφάνεια όλες τις κρυφές πληγές τους. Ένα βουβό πιάνο, ένα μοιραίο λάθος, μια γυναίκα, μια οικογένεια στο χείλος του γκρεμού. Κι ένας άγνωστος άντρας, κρυμμένος σε ένα ερειπωμένο σπίτι, να φτιάχνει νυχθημερόν κέρινα αποτυπώματα, παλεύοντας να ανακτήσει το παρελθόν και να απαλλαγεί από τους εφιάλτες του.
«Μαρινέλλα – Οι νύχτες που έγιναν μεσημέρια» Γιάννης Ξανθούλης, εκδόσεις Διόπτρα
Ο Γιάννης Ξανθούλης συναντά τη σπουδαία ερμηνεύτρια και γυναίκα Μαρινέλλα και κάνουν χέρι-χέρι μια αναδρομή στο παρελθόν, μια βουτιά στην τεράστια καριέρα της που μετράει πάνω από 60 χρόνια ζωής. Μέσα από σύντομες περιγραφές περιστατικών και γεγονότων, ο συγγραφέας επιχειρεί να αποτυπώσει στο χαρτί την πορεία της Κυριακής Παπαδοπούλου από τους δρόμους της Θεσσαλονίκης στο πάλκο και στην καταξίωση, σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο με τους δικούς του σκληρούς κανόνες και άγραφους νόμους.
Ο Γιάννης Ξανθούλης περιγράφει πώς αποφάσισε να προχωρήσει σε αυτό το εγχείρημα:
“«Θα έπρεπε να γράψετε ένα βιβλίο για τη μαμά». Κουβέντα από την Τζωρτίνα στα γενέθλια της Μαρινέλλας, πριν από χρόνια.
Το άκουσα, το ξέχασα. Δεν το πήρα αψήφιστα, αλλά ήξερα πως είμαι ακατάλληλος για βιογράφος, εξαιτίας του ύφους που γράφω. Καλώς ή κακώς. Από αλλού ξεκινώ και αλλού βρίσκομαι, παρεμβαίνει το θυμικό μου, νευριάζω με τους ήρωές μου, κάνω αυτά που κάνω, ώστε να μη συμπεριλαμβάνομαι στους τρέχοντες κολοσσούς της λογοτεχνίας. Δεν παραληρώ για τα αποδεκτά «πολιτικώς ορθά» και de facto απυρόβλητα μείζονα θέματα. Με τέτοιον χαρακτήρα πώς να αναλάβω μια Μαρινέλλα, με την οποία ναι μεν μας συνδέουν μερικές ενδιαφέρουσες δεκαετίες, αλλά δεν θα μου προέκυπταν φωτοστέφανα και θαυμαστικές κορόνες για τον μελωδικό κόσμο της νύχτας.
«Ξέρετε, εγώ…». Έφερνα αντιρρήσεις, ξέροντας τον χαρακτήρα μου. Η άλλη πλευρά επέμενε: «Κάνετε λάθος…». «Μα είμαι ολόκληρος ένα κινούμενο λάθος», απαντούσα. Τελικά, ο βιογράφος «εάλω»…
«Εσύ με ξέρεις» ― η Μαρινέλλα.
«Εγώ σ’ αγαπώ, αλλά φοβάμαι ότι εσύ δεν με ξέρεις», απαντούσα.
Τσούλησε ένα διάστημα με «σε ξέρω», «δεν με ξέρεις», ώσπου να το πάρουμε απόφαση και να ξεκινήσουν τα μεσημεριανά συμπόσια εις μνήμην του Πλάτωνα και άλλων συγγενών ανάλογων συμποσιακών εμπειριών. Έτσι προχωρήσαμε, φωτίζοντας με μεσημβρινό φως νύχτες ή και μέρες μιας ζωής από χώμα, φωνή, έρωτα, μόχθο και πολλή αγάπη. Κι έγινε ένα βιβλίο που, χωρίς να είναι a priori βιογραφία, άρχισε να μοιάζει με μυθιστόρημα δικό μου”.
Η “Μαρινέλλα” είναι ένα βιβλίο για τους αναγνώστες κάθε ηλικίας. Για όσους την γνώρισαν αλλά και για όσους οφείλουν να γνωρίσουν μέσα από τη ματιά του Γιάννη Ξανθούλη. Να μάθουν τα πάντα για μια γυναίκα δυναμική που κατάφερε να ξεχωρίσει τόσο για τη μοναδική της χροιά και για την απίστευτη θεατρική της εκφραστικότητα όσο και για τις μάχες της ζωής της που κέρδισε με το σπαθί της.
«Πες της» Χρήστος Οικονόμου, εκδόσεις Πόλις
Το «Πες της» δεν είναι απλά μια ανάσα ατόφιας λογοτεχνίας. Είναι φιάλη οξυγόνου, που ο αναγνώστης έχει τόσο ανάγκη και το αντιλαμβάνεται από την πρώτη κιόλας αράδα. Είναι μια νουβέλα που κρύβει μέσα της ολάκερη την Ελλάδα. Την Ελλάδα του χθες και του σήμερα. Φωτίζοντας το αύριο. Άνθρωποι της διπλανής πόρτας παρελαύνουν στις σελίδες της και δίνουν πνοή σε δεκάδες ιστορίες καθημερινής τρέλας. Ακολουθώντας τα ατελείωτα και κουραστικά δρομολόγια μιας κούριερ. Ναι, μιας γυναίκας κούριερ που προκαλεί την έκπληξη όσων τη συναντούν. Και εκείνη καταγράφει όσα περίεργα, ευτράπελα, απρόοπτα, στενάχωρα συναντά πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών που επισκέπτεται.
Το “Πες της” είναι η ιστορία μιας κούριερ που περιπλανιέται σαν αερικό σε χιονισμένα βουνά και ασημένιες θάλασσες, σε δρόμους άδρομους, απέραντους, χωρίς αρχή και τέλος, χωρίς σημάδια και χαρακιές, μπαινοβγαίνει σε μεζονέτες με εσωτερικό ασανσέρ και πολυκατοικίες χωρίς ασανσέρ, και κάνει παραδόσεις σε καλούς και κακούς ανθρώπους, αγενείς και ευγενικούς, βασανισμένους και καλοζωισμένους – σε ανθρώπους που μοιάζουν έτοιμοι να βάλουν τα κλάματα κι άλλους που μοιάζουν να μην ξέρουν τι θα πει κλάμα.
Μια ιστορία ειπωμένη με γλώσσα που πότε αντιλαλεί και πότε σωπαίνει, ευφραίνεται και συστέλλεται, κρύβεται και φανερώνεται, παλεύοντας ν’ ακολουθήσει τα ματωμένα χνάρια που αφήνουν οι άνθρωποι και τα πράγματα στο χιόνι. Μια ιστορία για το μυστήριο, τον πόνο, την τραγικότητα, την τρέλα, αλλά και την ανθρωπιά, την ελπίδα, την κρυμμένη ομορφιά και την ποίηση της σύγχρονης ζωής. Μια νουβέλα που γεμίζει φως την ψυχή και το μυαλό.
«Ο ταχυδρόμος» Γιώργος Παπαδάκης, εκδόσεις Εστία
Ένα ολιγοσέλιδο μυθιστόρημα που αναβιώνει με χειρουργική ακρίβεια την καθημερινότητα σε ένα ορεινό χωριό της Κρήτης τη δεκαετία του ‘50, με όχημα έναν ταχυδρόμο. Ήθη, έθιμα, προκαταλήψεις, παραδόσεις παίρνουν τα ηνία της ζωής και της μοίρας του ήρωα, καθορίζουν το πεπρωμένο του, αποφασίζουν τη γυναίκα που θα παντρευτεί και δημιουργούν αργά και σταθερά τις συνθήκες που θα καταλήξουν σε ένα στυγερό έγκλημα. Λιτή και απέριττη πρόζα με μια δύναμη που συγκλονίζει τον αναγνώστη.
Ο ήρωας του βιβλίου, ένας ταπεινός ταχυδρόμος, αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο την ιστορία του, που διαδραματίζεται σε μια ορεινή κοινότητα της μεταπολεμικής Κρήτης. Ευαίσθητος παρατηρητής μιας σκληρής πραγματικότητας, ο ταχυδρόμος άγεται και φέρεται από την κοινωνία, από προξενιά με πλεκτάνες, από ατελέσφορες αγάπες, τέλος από έναν έγγαμο βίο με πολλά μυστικά και ψέματα – ώσπου κάποτε αφυπνίζεται και γίνεται ο ίδιος δράστης οδηγώντας την αφήγηση στην πλήρη ανατροπή της πλοκής και εκτινάσσοντάς την προς τη δραματική κάθαρση.
Η αγάπη και οι δυνατότητές της, οι αυστηροί περιορισμοί των εθίμων στα υψόμετρα των βουνών, η μνήμη, ο έρωτας και ο θάνατος αναπτύσσονται με μια γλώσσα ποιητική, σπάνιας ωριμότητας στην πεζογραφία μας – μιας γλώσσας που δεν αφήνει περιθώρια στη συγκίνηση να “καταπιεί” την αφήγηση. Η γλώσσα γίνεται και αυτή πρωταγωνίστρια του βιβλίου, επαναφέροντας με ορμή το ερώτημα περί της αυθεντικής λογοτεχνίας.
«Το χαμίνι της Οβριακής», Νίκος Παργινός, εκδόσεις Ψυχογιός
Ένα ιστορικό μυθιστόρημα που φέρνει στο φως άγνωστες πτυχές για τα “Εβραϊκά” της Κέρκυρας. Ο φόνος μιας μικρής Εβραιοπούλας αποτελεί την αφορμή για να ξετυλίξει ο Νίκος Παργινός μια σειρά γεγονότων που οδήγησαν σε αιματηρές συγκρούσεις και να αναδείξει σκοτεινές πτυχές της ιστορίας του τόπου μας. Με ρέουσα αφήγηση που κινείται με ευελιξία ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα, ο συγγραφέας αφήνει τους ήρωές του να πάρουν τις αποφάσεις τους και να ακολουθήσουν τη φωνή της καρδιάς τους και μέσα από εκείνους προβάλλει τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις, τη μισαλλοδοξία που όριζαν τότε τις ζωές των ανθρώπων και που δυστυχώς ακόμα κυριαρχούν.
Κέρκυρα 1891. Η στυγερή δολοφονία ενός οχτάχρονου κοριτσιού στην εβραϊκή συνοικία συνταράσσει την Ευρώπη. Ο χαμός της εβραιοπούλας παροξύνει τα πνεύματα στο νησί του Ιονίου και γίνεται το έναυσμα για να ξεσπάσουν ζοφερά επεισόδια, που διατρανώνουν την ανθρώπινη κτηνωδία. Μέσα στη γενικευμένη αναταραχή, μια ομάδα χαμινιών παλεύει απέναντι σε στερεότυπα, θρησκευτικά πάθη και προκαταλήψεις, θέλοντας να διασώσει την αλήθεια και να περισώσει την ανθρωπιά.
Κέρκυρα 1944. Η εβραϊκή κοινότητα του νησιού σχεδόν αφανίζεται από τους ναζιστές, με την ανοχή της τοπικής κοινωνίας και των Αρχών, στο πλαίσιο της αποκαλούμενης Τελικής Λύσης, το αποκορύφωμα της δίωξης των Εβραίων και βασικό συστατικό του ολοκαυτώματος. Ωστόσο ένα ιερό χρέος φωτίζει τη ζωή μέσα στον όλεθρο, ενώ όλα προοιωνίζονται την καταστροφή.
Κέρκυρα 2008. Ένα ξεχασμένο χειρόγραφο στην Οβριακή γίνεται η αφορμή να ξεδιπλωθεί το χρονικό αυτής της περιπλάνησης στα μάτια μιας ανυποψίαστης γυναίκας, η οποία αναζητά απαντήσεις για το οικογενειακό της παρελθόν. Μια διαδρομή σε θολά μονοπάτια, από τον ανεξιχνίαστο μέχρι σήμερα φόνο της μικρής Ρουμπίνας έως την παιδική υπόσχεση των χαμινιών και το Ολοκαύτωμα.
«Ο αρχάγγελος των βράχων» Μένιος Σακελλαρόπουλος, εκδόσεις Ψυχογιός
Ο Μένιος Σακελλαρόπουλος έχει την ικανότητα να θίγει με την πένα του καίρια και σημαντικά κοινωνικά προβλήματα της σύγχρονης εποχής με τρόπο άμεσο και ατόφιο. Στο νέο του μυθιστόρημα ταξίδεψε στη Λέσβο και αποτύπωσε το ζήτημα της μετανάστευσης και της καθημερινής συνύπαρξης διαφορετικών ανθρώπων, δίνοντας ζωή σε ένα συγκινητικό θρίλερ μυστηρίου. Χαρακτήρες ρεαλιστικοί, άνθρωποι της διπλανής πόρτας που κουβαλούν τα δικά τους πιστεύω και παλεύουν να τα υπερασπιστούν με όποιο κόστος, ενώνονται με νήματα αόρατα που καθορίζουν τις αποφάσεις και τις πράξεις τους, και οδηγούν τις εξελίξεις σε μια άβυσσο από όπου ξεπηδούν μυριάδες συναισθήματα. Ένα μυθιστόρημα γροθιά και συνάμα ένα μυθιστόρημα βαθιά ανθρώπινο.
Παράλια της Μυτιλήνης, εκεί όπου το θεριό, η θάλασσα, καταπίνει ανθρώπους σκορπώντας πένθος και πόνο. Ο Ασκάν, γιατρός από το Ιράν, καταφέρνει να βγει στα βράχια από τα άγρια κύματα, έχοντας δει τη μητέρα και την αδελφή του να πνίγονται. Η ζωή τον διαλύει και του επιφυλάσσει κι άλλα δεινά. Βλέπει ανθρώπους να τον αντιμετωπίζουν σαν μίασμα, ένα σκουπίδι που πρέπει να πεταχτεί. Η Ευρυδίκη, δασκάλα στις δομές προσφύγων, του δείχνει ότι υπάρχουν ακόμη άνθρωποι, στηρίζοντας της γης τους κολασμένους. Ο πατέρας της, ένας αρτηριοσκληρωτικός συνταγματάρχης, τη διώχνει από το σπίτι θεωρώντας ότι τον διασύρει με τη στάση της! Τότε η ζωή σκηνοθετεί μια ιστορία που θα έκανε και τους πιο ασυγκίνητους να λυγίσουν.
Προτάσεις Ξένης Λογοτεχνίας
«Όσα μετανιώνουμε στο τέλος» Mikki Brammer, (μτφρ. Μαρία-Ρόζα Τραϊκόγλου), εκδόσεις Διόπτρα
Στο συγγραφικό της ντεμπούτο η Mikki Brammer καταπιάνεται με μια ιστορία που έχει στον πυρήνα της τον θάνατο και την απώλεια. Κι όμως, καταφέρνει με την απλή γραφή της να δημιουργήσει μια βαθιά συγκινητική ιστορία που μιλάει απευθείας στην καρδιά και πλημμυρίζει την ψυχή με φως και αγάπη. Ένα βιβλίο που διαβάζεται γρήγορα μα σε ακολουθεί καιρό.
H Κλόβερ Μπρουκς κάνει μια δύσκολη δουλειά: Συμπαραστέκεται στους ανθρώπους στις τελευταίες τους στιγμές. Τα πάει καλά μαζί τους. Οι ζωντανοί τη δυσκολεύουν περισσότερο, δεν θέλει πολλές επαφές. Όσο λιγότερο ανοίγεσαι, τόσο λιγότερο κινδυνεύεις να πληγωθείς. Είναι μια ντροπαλή, μοναχική γυναίκα στη Νέα Υόρκη, κι έτσι σκοπεύει να παραμείνει. Ώσπου οι τελευταίες επιθυμίες μιας ασθενούς τής ανατρέπουν τη ρουτίνα της.
Αναζητώντας το τέλος μιας ερωτικής ιστορίας ξεχασμένης από χρόνια, η Κλόβερ θα αναγκαστεί να βγει από το καβούκι της, να ταξιδέψει, να εμπιστευτεί τους άλλους, να ρισκάρει. Καθώς κινείται διστακτικά στα αχαρτογράφητα νερά της αγάπης και της φιλίας, θα ανακαλύψει για τον εαυτό της και τους γύρω της πράγματα που δεν φανταζόταν. Λόγω της δουλειάς της, η Κλόβερ ξέρει καλά πόσα πράγματα μετανιώνουν οι άνθρωποι στο τέλος. Τώρα πρέπει να αποφασίσει τι δεν θέλει να μετανιώσει κάποτε η ίδια. Έχει το θάρρος να ζήσει τη ζωή που ονειρεύεται;
Ένα έξυπνο, ελπιδοφόρο μυθιστόρημα για τον λιγοστό μας χρόνο στη γη και τον τρόπο να του δώσουμε νόημα και αξία.
«Μια ασήμαντη γυναίκα» Σόνια Παρνελ, (μτφρ. Ντόρα Δαρβίρη),εκδόσεις Μίνωας
Η Sonia Purnell ερεύνησε σε βάθος τη ζωή της Βιρτζίνια Χολ, συγκέντρωσε όλα τα στοιχεία και τις πληροφορίες που βρήκε και δημιούργησε το πορτρέτο μιας “ασήμαντης γυναίκας” που έπαιξε καταλυτικό ρόλο στα γεγονότα που οδήγησαν στην κατάρρευση του Ναζισμού και στο τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Άγνωστες λεπτομέρειες και περιστατικά αποκρυπτογραφούν μια σπουδαία προσωπικότητα, μια αγωνίστρια με πείσμα και πάθος, μια ηρωίδα για την οποία λίγα έχουν ειπωθεί σε σχέση με τον μέγεθος του αγώνα που έδωσε με αυταπάρνηση. Μια συγκλονιστική βιογραφία που αξίζει να διαβαστεί.
Το 1942 η Γκεστάπο μετέδωσε μια επείγουσα ανακοίνωση: «Είναι η πιο επικίνδυνη κατάσκοπος των Συμμάχων. Πρέπει να τη βρούμε και να την εξολοθρεύσουμε». Ο στόχος τους ήταν η Βιρτζίνια Χολ, μια νεαρή γυναίκα από τη Βαλτιμόρη που κατάφερε να προσχωρήσει στην κατασκοπευτική οργάνωση γνωστή με το προσωνύμιο «Ministry of Ungentlemanly Warfare» του Ουίνστον Τσόρτσιλ. Η Χολ έγινε η πρώτη κατάσκοπος των συμμαχικών δυνάμεων που βοήθησε να ανάψει η φλόγα της γαλλικής αντίστασης, φέρνοντας επανάσταση στον τρόπο που διεξάγονταν έως τότε οι μυστικές πολεμικές επιχειρήσεις.
Ακόμα κι όταν το πρόσωπό της φιγουράριζε σε αφίσες ως καταζητούμενη, ακόμα κι όταν την επικήρυξαν, η Χολ αρνήθηκε να υπακούσει στις επίμονες εντολές των ανωτέρων της με σκοπό τη διαφυγή της. Ήταν αφοσιωμένη στον αγώνα και είχε πάντα την ακλόνητη πεποίθηση ότι έπρεπε να σώσει πολλές ζωές ακόμη και να απελευθερώσει ολόκληρα κομμάτια της Γαλλίας από τους ναζί.
«Μαθήματα χημείας», Bonnie Garmus (μτφρ. Ιλάειρα Διονυσοπούλου), εκδόσεις Μεταίχμιο,
Η Bonnie Garmus παραδίδει “Μαθήματα Χημείας” και κανείς δεν μπορεί να μην μείνει άγωνος μπροστά στον τρόπο που η χαρισματική της ηρωίδα μεταμορφώνεται και ωριμάζει αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες που τις επιφυλάσσει η ζωή της. Η αμφισβήτηση, ο έρωτας, η επιτυχία, ο θάνατος, η φιλία, η καταξίωση, η μητρότητα, η κατανόηση, η αποδοχή, η συγχώρεση, ενώνονται με τα χημικά στοιχεία που επιλέγει με απόλυτη προσοχή η Ελίζαμπεθ, ψήνονται με αγάπη στον φούρνο και προσφέρουν ένα απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα μυθιστόρημα που στηλιτεύει στερεότυπα και συμπεριφορές με τρόπο άμεσο και αμείλικτο, με χιούμορ και συγκίνηση, αφήνοντας το στίγμα του στον αναγνώστη.
Η χηµικός Ελίζαµπεθ Ζοτ απέχει πολύ από τη µέση γυναίκα. Μάλιστα, η Ελίζαµπεθ Ζοτ θα ήταν η πρώτη που θα επεσήµαινε πως δεν υπάρχει µέση γυναίκα. Βρισκόµαστε όµως στις αρχές της δεκαετίας του ’60, και η ανδροκρατούµενη οµάδα της στο Ινστιτούτο Ερευνών Χέιστινγκς στο οποίο εργάζεται έχει µια εντελώς αντιεπιστηµονική άποψη για την ισότητα. Με εξαίρεση το µεγάλο αστέρι της επιστηµονικής κοινότητας, τον Κάλβιν Έβανς, υποψήφιο για το Βραβείο Νόµπελ. Ο Έβανς είναι µοναχικός, ιδιοφυής, συµπονετικός αλλά και άγαρµπος. Και την ερωτεύεται, µα για τι άλλο, για το µυαλό της. Πραγµατική χηµεία!
Όπως όµως η επιστήµη, έτσι και η ζωή είναι απρόβλεπτη. Μερικά χρόνια αργότερα η Ελίζαµπεθ Ζοτ θα βρεθεί ανύπαντρη, µε ένα παιδί κι έναν σκύλο, να παρουσιάζει –όλως παραδόξως– την πιο επιτυχηµένη εκποµπή µαγειρικής της τηλεόρασης. Η ασυνήθιστη προσέγγισή της απέναντι στη µαγειρική αποδεικνύεται επαναστατική. Όσο όµως το κοινό της µεγαλώνει τόσο µεγαλώνει και η δυσαρέσκεια ορισµένων. Γιατί απ’ ό,τι φαίνεται η Ελίζαµπεθ Ζοτ δεν µαθαίνει στις γυναίκες µόνο τα µυστικά της κουζίνας, αλλά κυρίως τους µαθαίνει ότι η θέση µιας γυναίκας είναι έξω από αυτήν. Τις προκαλεί να αλλάξουν τρόπο ζωής.
Το βιβλίο έχει μεταφερθεί στη μικρή οθόνη στο Apple TV με πρωταγωνίστρια την Brie Larson, ενώ το σενάριο υπογράφει η σεναριογράφος της ταινίας «Έριν Μπρόκοβιτς».
«Η Ιδιωτική Ζωή ενός Κατασκόπου – Οι Επιστολές του John Le Carré», John Le Carre,(μτφρ. Βεατρίκη Κάντζολα Σαμπατάκου), εκδόσεις Bell
Υπάρχουν κάποια βιβλία που επιβάλλεται να βρίσκονται στην βιβλιοθήκη ενός λάτρη των κατασκοπικών μυθιστορημάτων, και αυτή η σκληρόδετη έκδοση των εκδόσεων Bell είναι αδιαμφισβήτητα ένα από αυτά. Ο John Le Carre δεν χρειάζεται συστάσεις γιατί τα βιβλία του έχουν αφήσει το δικό τους ανεξίτηλο στίγμα και συνεχίζουν να συναρπάζουν τους αναγνώστες κάθε ηλικίας. Σε αυτό το βιβλίο έχει συγκεντρωθεί η ανέκδοτη μέχρι σήμερα αλληλογραφία του Τζον λε Καρέ, ενός από τους σπουδαιότερους μυθιστοριογράφους της εποχής μας. Ένα βιβλίο θησαυρός, που αποκαλύπτει άγνωστες ως τώρα σε πολλούς πτυχές του συγγραφέα, όπως το χιούμορ, τη γενναιοφροσύνη και την πνευματώδη πλευρά του. Είναι συναρπαστικό να μπορεί κανείς να διαβάσει ιδιόχειρες επιστολές και να αντικρίσει χωρίς φίλτρα και εξωραισμούς, ατόφιες σκέψεις, συναισθήματα, αγωνίες ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους Βρετανούς μυθιστοριογράφους. Ένα βιβλίο που αποκαλύπτει τον άνθρωπο πίσω από την πένα.
Η Ιδιωτική ζωή ενός κατασκόπου καλύπτει χρονικά επτά δεκαετίες και καταγράφει όχι μόνο τη ζωή του ίδιου του λε Καρέ, αλλά και τους ταραγμένους καιρούς που έζησε. Μέσα από τις επιστολές του, ταξιδεύουμε μαζί του στο παρελθόν, από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως τη σημερινή εποχή. Βρίσκουμε τον λε Καρέ να γράφει στον σερ Άλεκ Γκίνες για να τον πείσει να δεχτεί το ρόλο του Τζορτζ Σμάιλι και αργότερα να λογομαχεί για την ανηθικότητα του Πολέμου κατά της Τρομοκρατίας με τον επικεφαλής της γερμανικής υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας. Η συναρπαστική αυτή συλλογή επιστολών –προς αναγνώστες του, εκδότες, κινηματογραφικούς παραγωγούς και ηθοποιούς, πολιτικούς και δημόσια πρόσωπα– αποκαλύπτει τον παθιασμένο, ευφυή και πάντα ευφραδή άντρα που κρυβόταν πίσω από το διάσημο αυτό ψευδώνυμο.
«Ο Παράδεισος», Mieko Kawakami (μτφρ. Κίκα Κραμβουσάνου), εκδόσεις Gutenberg
Ένα σκληρό και άκρως ρεαλιστικό μυθιστόρημα που πρέπει να διαβαστεί από κάθε εκπαιδευτικό και κάθε γονέα. Ένα μυθιστόρημα γροθιά στο στομάχι, ένα μυθιστόρημα που αποτυπώνει με ωμότητα και καθαρότητα την ενδοσχολική βία και τις συνέπειες στον ψυχισμό των θυμάτων. Ένα μυθιστόρημα για τα θύματα, ένα μυθιστόρημα για τις φριχτές πράξεις που μπορεί να κάνει ένας έφηβος σε έναν συνομήλικό του για να γελάσει, για να διασκεδάσει, για να διοχετεύσει κάπου όλα όσα έχει μέσα του. Ένα μυθιστόρημα οδυνηρά επίκαιρο, ένα μυθιστόρημα ακατέργαστο, που κάνει τον αναγνώστη να ανατριχιάζει και να μην μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματα που του προκαλεί φτάνοντας προς το δυνατό φινάλε.
Ιαπωνία, αρχές 1990. Ένα δεκατετράχρονο αγόρι με στραβισμό υποβάλλεται σε ανελέητα μαρτύρια από τους συμμαθητές του. Αντί να αντισταθεί ή να ζητήσει βοήθεια, σιωπά. Η Κοτζίμα, που αντιμετωπίζει και η ίδια ταπεινωτικές συμπεριφορές, είναι η μόνη συμμαθήτριά του που συνομιλεί μαζί του.
Η «σύγχρονη βασίλισσα της ιαπωνικής λογοτεχνίας» (The Japan Times) Μιέκο Καβακάμι (γενν. 1976) μας δίνει μια συγκλονιστική ιστορία σχολικού εκφοβισμού εστιάζοντας στα θύματα αλλά και στους θύτες.
“Αρμάν” Εμμανουέλ Μποβ, (μτφρ. Φοίβος Μπότσης), εκδόσεις Καστανιώτη
Το “Αρμάν” του Γάλλου συγγραφέα Εμμανουέλ Μποβ κυκλοφόρησε το 1927 και είναι ένα μυθιστόρημα που επιτυγχάνει να αγγίξει τον σύγχρονο αναγνώστη με την εντυπωσιακή γραφή του και την πειστική απεικόνιση των ηρώων του. Οι χαρακτήρες του Μποβ προέρχονται από όλες τις κοινωνικές τάξεις του Παρισιού και συνθλίβονται από την αγωνία της αποτυχίας και της αφάνειας. Η τύχη αποτελεί για εκείνους σημαντικό παράγοντα για την πορεία της ζωής τους και ο φθόνος δεν τους επιτρέπει να δουν με καθαρότητα όσα συμβαίνουν γύρω τους. Ανασυνθέτοντας την καθημερινότητα στη δεκαετία του ‘20, ο Μποβ προσφέρει στον αναγνώστη μια ιστορία με μ΄τερο, ακρίβεια και μια εντυπωσιακή εστίαση στην λεπτομέρεια που σαγηνεύει.
Σε αυτό το σύντομο μυθιστόρημα, όπου ελάχιστα συμβαίνουν στην πραγματικότητα, όπου οι εντάσεις δεν προκύπτουν μέσα από πολλά λόγια αλλά αναδύονται μέσα από αινιγματικές σιωπές, παρακολουθούμε τον ομώνυμο πρωταγωνιστή και τα άτομα του κύκλου του μέσα στην καθημερινότητα. Ο Αρμάν συζεί με τη Ζαν, μια χήρα μεγαλύτερή του, η οποία τον στηρίζει οικονομικά και τον αγαπά, αφήνοντάς του συγχρόνως μεγάλη ελευθερία κινήσεων. Ο Αρμάν δεν εργάζεται και βολτάρει συχνά, πρωί και βράδυ. Κάποια στιγμή συναντά έναν παλιό φίλο, τον Λουσιέν. Αυτός δεν είχε την τύχη του Αρμάν, παρέμεινε φτωχός, ντροπαλός, άγαρμπος σε κάθε του χειρονομία και κοινωνικά αμήχανος, πλην όμως, για τον κεντρικό ήρωα αποτελεί τον «μάρτυρα ενός επώδυνου παρελθόντος». Ωστόσο, πώς ακριβώς εμπλέκεται στη συγκεκριμένη ιστορία η Μαργκερίτ, η μικρότερη αδελφή του Λουσιέν; Η ευαίσθητη, ιδιόρρυθμη, αναλυτική γραφή με την οποία ο συγγραφέας αναδεικνύει τις πλέον λεπτές αποχρώσεις των ανθρώπων, από τη ρευστή επιφάνειά τους ως το απώτατο βάθος των ψυχών τους, έχει συγκριθεί με εκείνη του Μαρσέλ Προυστ. Ο Εμμανουέλ Μποβ εί
«Εκεί που πεθαίνει ο άνεμος» Albert Bertran Bas (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου), εκδόσεις Κλειδάριθμος
Ιστορία, αναμνήσεις και μυθοπλασία συναντιούνται στα μονοπάτια της Ισπανίας την εποχή του Εμφυλίου και καθορίζουν τη μοίρα και το πεπρωμένο δύο παιδιών που δέχθηκαν τα βέλη του έρωτα και κράτησαν την άδολη αγάπη τους ζωντανή στο πέρασμα των χρόνων. Ο Όμηρος και η Χλόη γίνονται φίλοι κάτω από δύσκολες συνθήκες, “Εκεί που πεθαίνει ο άνεμος”, και όμως οι καρδιές τους βρίσκουν τον τρόπο να μιλήσουν η μία στην άλλη υπό τους ήχους των πυροβολισμών και τη φρίκη των πτωμάτων γύρω τους. Οι δρόμοι τους χωρίζουν και ενώνονται πολλές φορές γιατί υπάρχει κάτι δυνατό που τους δένει για πάντα. Ο Albert Bertran Bas χάνεται στη δίνη της Ιστορίας ακολουθώντας έναν έρωτα και προσφέρει ένα μυθιστόρημα που ζεσταίνει την ψυχή του αναγνώστη.
Ο Όμηρος, ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι από μια εύπορη οικογένεια, χάνει τους γονείς του στον εμφύλιο της Ισπανίας. Στην προσπάθειά του να επιβιώσει, καταλήγει σε μια σπηλιά στα σύνορα της Γαλλίας. Η Χλόη, ένα αδάμαστο κορίτσι, είναι η πρώτη μεταξύ των ανταρτών. Έχει ένα μυστικό καταφύγιο –μια σπηλιά με θησαυρούς– γεμάτη απ’ ό,τι ξεφορτώνεται το ανθρώπινο ποτάμι των αμάχων κι εξόριστων, που μετά την επικράτηση του Φράνκο επιχειρεί τη μεγάλη φυγή προς τα σύνορα της Γαλλίας. Ακόμα κι αν ανήκουν σε διαφορετικούς κόσμους, ο Όμηρος και η Χλόη θα συνδεθούν με έναν μοναδικό τρόπο, σε μια επικίνδυνη στιγμή της Ιστορίας.
Το μυθιστόρημα “Εκεί που πεθαίνει ο άνεμος” βασίζεται στις πραγματικές αναμνήσεις του παππού του συγγραφέα. Είναι ένα μοναδικό ταξίδι ενηλικίωσης στο οποίο παρελαύνουν πρόσωπα όπως ο Ρόμπερτ Κάππα, ο Χέμινγουεϊ, ο Χίτλερ, ο Ματσάδο ή η Μπέλα Ντορίτα· παρουσιάζοντάς μας μέρη μυθικά, όπως το κλαμπ Μολίνο και στιγμές ιστορικές όπως η βύθιση του πολεμικού πλοίου Ουρουγουάη, η είσοδος των φρανκικών στη Βαρκελώνη και η συνάντηση του Φράνκο με τον Χίτλερ στην Χεντάγια.
“Το ειδώλιο” Victoria Hislop, (μτφρ. Φωτεινή Πίπη), εκδόσεις Ψυχογιός
Με ένα υπέροχο εξώφυλλο με κυκλαδίτικο χρώμα που αναπαριστά ένα ειδώλιο, η Victoria Hislop υπόσχεται να μαγέψει για ακόμη μια φορά το αναγνωστικό της κοινό με τη γραφή της. Το χθες συναντά με ορμή το σήμερα και η αποφασιστική Χέλενα ψάχνει να ανακαλύψει κρυμμένες αλήθειες και μυστικά του παρελθόντος. Ο έρωτας και ένας θησαυρός θα αποτελέσουν το έναυσμα για μια συναρπαστική ιστορία που καθηλώνει και συναρπάζει. Δυνατές στιγμές και ρεαλιστικοί χαρακτήρες με φόντο ανασκαφές και το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου, και η αγωνία κλιμακώνεται μέχρι το συγκλονιστικό φινάλε.
Όταν η Χέλενα κληρονομεί το διαμέρισμα των παππούδων της στην Αθήνα, κυριεύεται από τις αναμνήσεις των καλοκαιριών που είχε περάσει μαζί τους στα παιδικά της χρόνια κατά, την περίοδο της χούντας. Ο σκληρός και απόμακρος παππούς της ήταν στρατηγός στο δικτατορικό καθεστώς και, καθώς η Χέλενα ξεσκαρτάρει τα σκονισμένα δωμάτια, ανακαλύπτει πλήθος πολύτιμων αντικειμένων και αρχαιοτήτων. Πώς κατάφερε ο παππούς της να συγκεντρώσει έναν τέτοιο θησαυρό; Και ποιο ήταν το ανθρώπινο τίμημα;
Η αποφασιστικότητα της Χέλενα να βρει τις απαντήσεις μετατρέπεται σε ενθουσιασμό όταν ο έρωτάς της για τον αινιγματικό Νικ την οδηγεί να εργαστεί εθελοντικά μαζί του σε μια ανασκαφή σε ένα αιγαιοπελαγίτικο νησί. Τα ευρήματά τους θα γιγαντώσουν τη λαχτάρα της να προστατέψει τα αρχαία κειμήλια και να καταλάβει από πού προήλθε η συλλογή του παππού της.
Άθελά της βρίσκεται μπλεγμένη σ’ ένα επικίνδυνο δίκτυο αρχαιοκαπηλίας και αντιμέτωπη με μια προδοσία που θα κλονίσει τον κόσμο της και όλα όσα πίστευε και ένιωθε. Θα μπορέσει να βρει το κουράγιο να συγχωρήσει και να προχωρήσει στη ζωή της;
«Θα γίνω ποτάμι» Shelley Read (μτφρ.Ιλάειρα Διονυσοπούλου), εκδόσεις Μεταίχμιο
Η Shelley Read αφήνει ελεύθερο τον λυρισμό της πένας της και παραδίδει τη σκυτάλη στην ηρωίδα της τη Βικτόρια για να φανερώσει στον αναγνώστη την ιστορία της. Με φόντο το Κολοράντο και το πέρασμα των εποχών που φωτίζουν με άλλα χρώματα κάθε φορά τους χαρακτήρες και τους οδηγούν σε καθοριστικές για τη ζωή τους αποφάσεις, η Βικτόρια μεγαλώνει, ωριμάζει, κατανοεί πως λειτουργεί και σκέφτεται ο κόσμος γύρω της και αποχωρίζεται κάπως βίαια το πέπλο της παιδικής της αθωότητας. Η απώλεια όμως οδηγεί με ένα τρόπο στην ολοκλήρωση, οι δυσκολίες ανοίγουν την πόρτα στη φιλία και το ποτάμι καταφέρνει να πάρει μακριά τους φόβους και να φέρει την ελπίδα.
Δεκαετία του 1940. Η δεκαεφτάχρονη Βικτόρια, η μόνη γυναίκα που έχει απομείνει στην οικογένεια Νας, έχει αναλάβει μόνη της το νοικοκυριό, ενώ οι άντρες δουλεύουν στο οικογενειακό κτήμα με ροδάκινα στην Αϊόλα του Κολοράντο. Ο Γουίλσον Μουν είναι ένας περιπλανώμενος νεαρός εκτοπισμένος από τη γη της φυλής του. Η τυχαία τους συνάντηση στη γωνία ενός δρόμου θα αλλάξει ριζικά τις ζωές τους. Και όταν τα πράγματα εξελιχθούν διαφορετικά απ’ ό,τι περίμεναν, η Βικτόρια θα εγκαταλείψει τη μόνη ζωή που γνώριζε ως τότε και θα απομονωθεί στην άγρια φύση, παλεύοντας να επιβιώσει. Οι εποχές αλλάζουν και η Βικτόρια βρίσκει στο πανέμορφο αλλά άγριο τοπίο το νόημα και τη δύναμη να προχωρήσει και να φτιάξει από την αρχή όλα όσα έχασε. Και θα το κάνει, ακόμα κι όταν ο ποταμός Γκάνισον απειλήσει να πνίξει τον τόπο της – τα σπίτια, τις φάρμες και το λατρεμένο οικογενειακό τους κτήμα.
Μια εκθαμβωτική διερεύνηση του φυσικού κόσμου, που σιγά σιγά αλλάζει, και ταυτόχρονα ένα αλησμόνητο μυθιστόρημα ενηλικίωσης. Μας φανερώνει τι σημαίνει να οδηγείς τη ζωή σου σαν να είναι ποτάμι – να συγκεντρώνεσαι και να ρέεις, να βρίσκεις τον δρόμο προς τα εμπρός, ακόμα κι όταν το ποτάμι έχει φράξει. Μια συγκινητική ιστορία για την απώλεια, αλλά και μια ιστορία για το πώς βρίσκεις σπίτι, οικογένεια, δύναμη –και αγάπη– εκεί που δεν το περιμένεις.
Φωτογραφία από Lucie Liz: https://www.pexels.com/el-gr/photo/3298041/
Η Κέλλη Κρητικού είναι βιβλιοκριτικός σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα
